Dihedral açı ne kadar verilmelidir? (Verilmeli midir?)

[Deniz Tanrıverdi]

Küstüm işte! Hala bana o grafiği açıklayamadınız....

 

[Yalçın Aydın]

Bende anladım şimdi, siz geçen hafta uçuşta MANGAL için ETLERİ Sümer abi almadı diye sitem yapıyorsunuz..

 

[Deniz Tanrıverdi]

(Belirtme ihtiyacımız hissettim: alındığım veya birilerine kızdığım yok, yeterli emoji desteği vermediğim için yanlış anlaşılmış olma ihtimali var. Neticede eğleniyoruz kendi çapımızda)

 

[Sumer Yamaner]

Hemen müdahale edelim ama tam olarak ne yapalım onu anlamadım

Banla beniii

 

[Sumer Yamaner]

Küstüm işte! Hala bana o grafiği açıklayamadınız....

Senin trigonometri ile aran yoktu di miii!

 

[Deniz Tanrıverdi]

Senin trigonometri ile aran yoktu di miii!

Ney? Trigliserid mi?...

 

[Özgür Evren Varol]

Kaç gündür yazıcam yazıcam iş yoğunluğundan yazamadım, konu da almış başını gitmiş...

Şimdi bu @Sumer Yamaner'in ampirik metodları hor gören satırlarına da cevap vermek gerekirdi ama şükretsin vaktim yok

Neyse ben dihedral-rudder-yatış ilişkisine dair küçük bir anımı paylaşıp aradan çıkayım...

Kabaca 20 sene önce, RC pilotaj serüvenimin nispeten başları, kendime great planes kitinden küçük elektrikli bir RV4 yapmışım, çok da sevdiğim bir modeldir, keyifle uçuyorum. Elektrikli ama ne lipo var ne fırçasız motor, redüksiyonlu bir 380 motor, 6 (7 de olabilir) hücre karaköy yapımı nimh pil Velhasıl, bu model aynı zamanda ilk altan kanatlı modelim, daha önce uçurduğum modellerin hepsi üstten kanatlı eğitim modelleri. BU üstten kanatlılar da ya sadece rudderlı idi ya da aileronlu olsa da yine de güzel dihedrali olan, rudderla da yatırılıp döndürülebilen modellerdi. RV4 modelinde de hiç de azımsanmayacak birdihedral var, 530 mm uzunluğundabir kanat panelinin ucunda 67mm yükseklik var. trigonometrik hesapla dihedral açısını bulmak @Deniz Tanrıverdi'nin ödevi olsun
Hikaye bir yaz günü Aliağa sahilinde geçer, bir vosvos etkinliği için otaraflara gitmiştik, giderken de RV4 modelini atmıştım arabaya, minik kompak rahat, elden atılarak uçuyor bulduğum her çayırda uçarım diye velhasıl, Aliağada kamp alanının bir tarafı da mis gibi deniz, uygun bir vakit olduğunda hadi dedim şu mereti uçurayım, topladım ama bir de baktım aileron servosu çalışmıyor. Haydee, bu kadar taşımışız uçmamak olmaz, şöyle bir baktım modele, dihedral güzel, maşallah tanker dümeni gibi de bir rudder var, ben bunu sadece rudderla uçururum yahu diyip saldım kuşu havaya, rüzgar deniz tarafından geliyor haliyle denize doğru kalkış yaptım, az biraz tırmandım, tamam artık dönme vakti, bas soldan rudderı... ee neden dönmüyor, daha çok rudder versene! e sondayım zaten! e bu dönmüyor! sağdan denesek? ı ıh, fayda etmedi, napcaz şimdi? ya karşı kıyıya kadar düz devam ya kapa motoru "ditch!" Neyse ki oralarda deniz sığ, biraz koşarak biraz da yüzerek modele ulaştım toplayıp getirdim... Dersimi de aldım

Neden dönmedi derseniz eğer hepsi Fibonacci'nin suçu derim!

 

[Ahmet Onur Çağlar]

Kaç gündür yazıcam yazıcam iş yoğunluğundan yazamadım, konu da almış başını gitmiş...

Şimdi bu @Sumer Yamaner'in ampirik metodları hor gören satırlarına da cevap vermek gerekirdi ama şükretsin vaktim yok

Neyse ben dihedral-rudder-yatış ilişkisine dair küçük bir anımı paylaşıp aradan çıkayım...

Kabaca 20 sene önce, RC pilotaj serüvenimin nispeten başları, kendime great planes kitinden küçük elektrikli bir RV4 yapmışım, çok da sevdiğim bir modeldir, keyifle uçuyorum. Elektrikli ama ne lipo var ne fırçasız motor, redüksiyonlu bir 380 motor, 6 (7 de olabilir) hücre karaköy yapımı nimh pil Velhasıl, bu model aynı zamanda ilk altan kanatlı modelim, daha önce uçurduğum modellerin hepsi üstten kanatlı eğitim modelleri. BU üstten kanatlılar da ya sadece rudderlı idi ya da aileronlu olsa da yine de güzel dihedrali olan, rudderla da yatırılıp döndürülebilen modellerdi. RV4 modelinde de hiç de azımsanmayacak birdihedral var, 530 mm uzunluğundabir kanat panelinin ucunda 67mm yükseklik var. trigonometrik hesapla dihedral açısını bulmak @Deniz Tanrıverdi'nin ödevi olsun
Hikaye bir yaz günü Aliağa sahilinde geçer, bir vosvos etkinliği için otaraflara gitmiştik, giderken de RV4 modelini atmıştım arabaya, minik kompak rahat, elden atılarak uçuyor bulduğum her çayırda uçarım diye velhasıl, Aliağada kamp alanının bir tarafı da mis gibi deniz, uygun bir vakit olduğunda hadi dedim şu mereti uçurayım, topladım ama bir de baktım aileron servosu çalışmıyor. Haydee, bu kadar taşımışız uçmamak olmaz, şöyle bir baktım modele, dihedral güzel, maşallah tanker dümeni gibi de bir rudder var, ben bunu sadece rudderla uçururum yahu diyip saldım kuşu havaya, rüzgar deniz tarafından geliyor haliyle denize doğru kalkış yaptım, az biraz tırmandım, tamam artık dönme vakti, bas soldan rudderı... ee neden dönmüyor, daha çok rudder versene! e sondayım zaten! e bu dönmüyor! sağdan denesek? ı ıh, fayda etmedi, napcaz şimdi? ya karşı kıyıya kadar düz devam ya kapa motoru "ditch!" Neyse ki oralarda deniz sığ, biraz koşarak biraz da yüzerek modele ulaştım toplayıp getirdim... Dersimi de aldım

Neden dönmedi derseniz eğer hepsi Fibonacci'nin suçu derim!

Geçmiş olsun hocam.

Neden bilmiyorum şimdiye kadarki simülatör deneyimimde rudder bana pek güven vermedi, bazı uçaklarda özellikle sık kullanıyorum ama bazen (özellikle yön karıştırdığımda, yeni olduğum için oluyor) rudder ile uçağı çaktığım oluyor. Yine de Sümer abinin tavsiyeleriyle elden geldiğince hakim olmaya çalışıyorum. Aileronsuz uçurmaya gelince, bana pek uymaz. Uçak öyle dizayn edilmişse belki denerim (simülatörde onu da beceremedim) ama kasıtlı olarak salt rudder bence sakat iş.

 

[Deniz Tanrıverdi]

Kaç gündür yazıcam yazıcam iş yoğunluğundan yazamadım, konu da almış başını gitmiş...

Şimdi bu @Sumer Yamaner'in ampirik metodları hor gören satırlarına da cevap vermek gerekirdi ama şükretsin vaktim yok

Neyse ben dihedral-rudder-yatış ilişkisine dair küçük bir anımı paylaşıp aradan çıkayım...

Kabaca 20 sene önce, RC pilotaj serüvenimin nispeten başları, kendime great planes kitinden küçük elektrikli bir RV4 yapmışım, çok da sevdiğim bir modeldir, keyifle uçuyorum. Elektrikli ama ne lipo var ne fırçasız motor, redüksiyonlu bir 380 motor, 6 (7 de olabilir) hücre karaköy yapımı nimh pil Velhasıl, bu model aynı zamanda ilk altan kanatlı modelim, daha önce uçurduğum modellerin hepsi üstten kanatlı eğitim modelleri. BU üstten kanatlılar da ya sadece rudderlı idi ya da aileronlu olsa da yine de güzel dihedrali olan, rudderla da yatırılıp döndürülebilen modellerdi. RV4 modelinde de hiç de azımsanmayacak birdihedral var, 530 mm uzunluğundabir kanat panelinin ucunda 67mm yükseklik var. trigonometrik hesapla dihedral açısını bulmak @Deniz Tanrıverdi'nin ödevi olsun
Hikaye bir yaz günü Aliağa sahilinde geçer, bir vosvos etkinliği için otaraflara gitmiştik, giderken de RV4 modelini atmıştım arabaya, minik kompak rahat, elden atılarak uçuyor bulduğum her çayırda uçarım diye velhasıl, Aliağada kamp alanının bir tarafı da mis gibi deniz, uygun bir vakit olduğunda hadi dedim şu mereti uçurayım, topladım ama bir de baktım aileron servosu çalışmıyor. Haydee, bu kadar taşımışız uçmamak olmaz, şöyle bir baktım modele, dihedral güzel, maşallah tanker dümeni gibi de bir rudder var, ben bunu sadece rudderla uçururum yahu diyip saldım kuşu havaya, rüzgar deniz tarafından geliyor haliyle denize doğru kalkış yaptım, az biraz tırmandım, tamam artık dönme vakti, bas soldan rudderı... ee neden dönmüyor, daha çok rudder versene! e sondayım zaten! e bu dönmüyor! sağdan denesek? ı ıh, fayda etmedi, napcaz şimdi? ya karşı kıyıya kadar düz devam ya kapa motoru "ditch!" Neyse ki oralarda deniz sığ, biraz koşarak biraz da yüzerek modele ulaştım toplayıp getirdim... Dersimi de aldım

Neden dönmedi derseniz eğer hepsi Fibonacci'nin suçu derim!

Pandemi yüzünden ödevimi yapamadım hocam, trigliseridim müsait değil....
Neden dönmedi diye sorasım var ama bu sefer adminimden uyarı alıcağım, ağzını topla diyecekler...
Fibonacci'nin de a... k....

 

[Sumer Yamaner]

Rudder servosu da bozukmuş!

 

[Özgür Evren Varol]

Geçmiş olsun hocam.

Neden bilmiyorum şimdiye kadarki simülatör deneyimimde rudder bana pek güven vermedi, bazı uçaklarda özellikle sık kullanıyorum ama bazen (özellikle yön karıştırdığımda, yeni olduğum için oluyor) rudder ile uçağı çaktığım oluyor. Yine de Sümer abinin tavsiyeleriyle elden geldiğince hakim olmaya çalışıyorum. Aileronsuz uçurmaya gelince, bana pek uymaz. Uçak öyle dizayn edilmişse belki denerim (simülatörde onu da beceremedim) ama kasıtlı olarak salt rudder bence sakat iş.

Sümer abi rudder lobisi başkanıdır, ama o başkansa ben de başkan yardımcısıyım, hatta "öz rudder lobisi" başkanı bile olabilirim

Bir uçak pilotunun rudderın işlevine ve kullanımına hakim olması gerektiğine şiddetle inanırım. Malesef pek çok uçak hiç rudder kullanmadan da öyle veya böyle uçurulabildiği için genel olarak uçal pilotlarında bir sol el tembelliği başgösterir, hatta pek çoğunda daha eğitim sırasında, hiç kullanılmayan öylesine estetik bir kontrol yüzeyi halinde oturur beyine. Oysa ki öyle durumlar vardır ki modeli kurtaracak tek şey doğru kullanılan bir rudder olur... O yüzden rudder tembelliğine girmeyin derim...

Buarada, sadece rudder ile uçacak şekilde tasarlanan ve yapılan, aileronu olmayan 2 metre sınıfı yarışma planörlerimizle tonolar ters uçuşlar dahil olmak üzere hayli akrobatik uçuşlar da yapabiliyoruz, bunu da gözden çıkarmamak lazım.

Ha bir de, bolca dihedrali olan üstten kanatlı bir eğitim uçağıyla (ister 3 ister 4 kanallı) eğitim uçuşu yapan herkese tavsiyem bir sonraki uçağa geçmeden önce buuçakla ters olarak tam ve nizami bir meydan turu atabiliyor olduklarını görmek olur Bunu yapabiliyorsanız yeterince pişmişsiniz demektir

 

[Özgür Evren Varol]

Rudder servosu da bozukmuş!

Yok abi gayet güzel çalışıyordu ama uçaktaki dihedral ve benim o zamanki tecrübemin kombinasyonu modeli kurtarmaya yeterli gelmedi Bu olaydan 3-4 sene sonra benzer bir olay küçük bir Bf-109 ile başıma geldi, aileron servosunu bağlamayı unutup ? uçuşa çıkardığım modeli bu sefer rudder gaz elevator tum kontrollerin bir arada kullanımı ile geri döndürüp en azından yakına çakmayı başarmıştım. ilerleme var

 

[Ahmet Onur Çağlar]

Sümer abi rudder lobisi başkanıdır, ama o başkansa ben de başkan yardımcısıyım, hatta "öz rudder lobisi" başkanı bile olabilirim

Bir uçak pilotunun rudderın işlevine ve kullanımına hakim olması gerektiğine şiddetle inanırım. Malesef pek çok uçak hiç rudder kullanmadan da öyle veya böyle uçurulabildiği için genel olarak uçal pilotlarında bir sol el tembelliği başgösterir, hatta pek çoğunda daha eğitim sırasında, hiç kullanılmayan öylesine estetik bir kontrol yüzeyi halinde oturur beyine. Oysa ki öyle durumlar vardır ki modeli kurtaracak tek şey doğru kullanılan bir rudder olur... O yüzden rudder tembelliğine girmeyin derim...

Buarada, sadece rudder ile uçacak şekilde tasarlanan ve yapılan, aileronu olmayan 2 metre sınıfı yarışma planörlerimizle tonolar ters uçuşlar dahil olmak üzere hayli akrobatik uçuşlar da yapabiliyoruz, bunu da gözden çıkarmamak lazım.

Ha bir de, bolca dihedrali olan üstten kanatlı bir eğitim uçağıyla (ister 3 ister 4 kanallı) eğitim uçuşu yapan herkese tavsiyem bir sonraki uçağa geçmeden önce buuçakla ters olarak tam ve nizami bir meydan turu atabiliyor olduklarını görmek olur Bunu yapabiliyorsanız yeterince pişmişsiniz demektir

Çok doğru, zamanla alışırım inşallah. Ters tur atılır da dihedralli uçak düzlemeye uğraşmaz mı? Bir başka problem de terste burnu aşağıya vermesi. Tam dediğiniz gibi terse geçiyorum uçak aşağıya yöneliyor. Tam yukarı elevatör bassam bile bir türlü burun kaldıramıyor uçak.

 

[Özgür Evren Varol]

Ters tur atılır da dihedralli uçak düzlemeye uğraşmaz mı?

Aynen öyle, o kendini düzeltmeye çalışacak pilot "hayır pilot benim ve benim dediğim olacak, ters kalacaksın" diyecek. Tabi bunu yapmak için çok hızlı ve proaktif tepkiler gerekir, uçak daha azıcık bile bir tarafa yatmışken pilotun hemen müdahele edip düzeltme komutu vermesi gerekir yoksa o ters uçuştaki meydan turu nizami olmaz sarhoş yürüyüşüne döner. İşte bu yüzden de bunu yapabildiğiniz zaman pişmişsinizdir diyebiliyorum

Bir başka problem de terste burnu aşağıya vermesi. Tam dediğiniz gibi terse geçiyorum uçak aşağıya yöneliyor. Tam yukarı elevatör bassam bile bir türlü burun kaldıramıyor uçak.

Bu uçaktan uçağa değişir, normalde iyi ayarlanmış, ağırlık merkezi doğru konumda olan bir uçak bir miktar aşağı elevatör ile burnunu tutabilmelidir ters uçuşta. Elevatör yetmiyorsa o zaman ya kontrol yüzeylerinin atımları yetersizdir ya ağırlık merkezi çok fazla önde demektir.

 

[Mustafa Koç]

Rudder lobisinin sevgili başkanı ve yardımcısının rudder konusunda yazdıklarının muhtemelen tamamını daha önceden okuduğum için en baştan beri rudder kullanımına önem verdim. Genellikle kombine şekilde aileronla kullandım özellikle son yaklasmada ve kalkışta ağırlıklı olmak üzere sol elimi hiç alıştırmadım tembelliğe. Bu sayede bir uçağımı kırmaktan kurtardım.

Uçuş alanında kalabalık bir gün benim uçağın sağına soluna bakarken uçağı da getir toplu fotoğraf cekinelim dediler. Tamam dedim taktım kanadın lastiklerini koyduk yere çektirdik fotoğrafı. O arada başka uçakların hazırlanmasına da ufak ufak yardım ettim. Kalkış için sıra gelince uçağın switchini açtım motoru çalıştırıp verdim gazi uçak havalandı. Pistte rudderla tutuyorum tabi. Kalkıştan sonra hafif sola yatan uçağı düzeltmek için sağ aileron verdim ama o da ne? Aileronda kimse yok. İlk önce alıcıyla ilgili bir sorun olduğunu düşündüm ama tabi biraz yükseliş verdim refleks olarak güvenli sayılabilecek bir irtifaya tırmandı orada da gazı yarıya aldım ben tabi kontrolün geri geldiğini düşünüyorum. Tekrar aileronu yokladım tabi yine kimse yok. O anda üstte yazdıklarım gözümün önünden hızlıca geçti ve hatırladım ki fotoğraf çekeceğiz diye aileron servosunu alıcıya bağlamadan sadece görsel olarak kanadı takmıştım. Araya başka işler de girince unutmuşum. Neyse ki hala çalışan rudder vardı ve üstten kanatlı, dihedrali bir trainer olduğu için de rudderla ilk meydan turunun sonunda sağ salim inişe gelebildim.