RC Modelcilikte Kompozit Kalıp/Parça Yapım Teknikleri

[Hakan Ülgenalp]

Bence herşey sorunsuz geçecek de....neden bu video bana tanıdık geldi

Bu VIDEOYU görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

 

[Özgür Evren Varol]

Deniz’in ara ara yaptığı katılımlarla izlemesi çok daha keyifli bir video olmuş Bu arada maşallah iyice büyümüş ?

Gördüğünüz üzere artık "ışıkçı"lık yapıyor, kameramanlık yaptığı anlar da oluyor yakında işi o yapar çekimleri ben yaparım Teşekkürler

Demek büyük gün cumartesi öyleden sonra Eğer imkan olursa canlı bir yayında bu test sonuçlarına şahitlik yapmak isteriz

Dün malesef biraz gecikmeli yatırabildim kumaşları, sökme kısmı bugün geç vakitlerde olacak, canlı yayın yapmamız pek olası görünmüyor bu seferlik.

Bu arada bir tahminde bulunayım. Bence 3 ve 4 nolu bölmeler bu sefer sorunsuz çıkacak Bakalım tahmin tutacak mı ?

Kuru tahmin yok öyle, yanına kaç dolar koyduğunuzu da söylemeniz lazım

Devam eden tasarım aşamaları hakkında ara ara bilgi alabilirsek de mutlu oluruz efendim

Şöyle birşey var aklımda, madem kompozit için bilgilendirme videosu bunlar, "bakın burda hazır yapılmış bir kalıp var" demek yerine kalıbın tasarımından baskısı (baskı ayarları vs) baskı sonrası gereken işlemler vs de içerecek şekilde üretim yapmaya hazır hale gelene kadar olan tüm işlemleri içeren videolar hazırlayabilirim. Önce geometrik olarak hem tasarımı hem üretimi kolay olan bu deneme kalıbı gibi birşeyle başlayıp gittikçe daha karmaşıklaşan parçalara kayacak şekilde. Böylece kompozit üretiminde çok önemli olan çok parçalı kalıp sistemlerinde kalıpları ne şekilde nerelerden ayırdığımı, nedeni niçiniyle aktarma şansım olabilir.

Ama Deniz ordan kucucuk el salladi, sen onu gormedin ☺?

Bu sene online eğitim sayesinde her videonun sonuna öyle bir el sallama refleksi oldu velette

Bence Murphy devreye girecek ve hepsi tertemiz çıkacak, beyinler yanacak ?

O murphyi de yatırırım kalıba yapışır kalır görür sonra!

Bence herşey sorunsuz geçecek de....neden bu video bana tanıdık geldi

Aman abi herşey sorunsuz geçecek ne demek ya, birşeylerin sorunlu olması gerekir ki sorun nerde anlayabilelim

Zavallı muhabir





Güncelleme vakti:

Deneme levhamızdaki kısımlar anlatıldığı üzere hazırlandılar. 2K boyanın daha uzun bir kuruma süresine ihtiyaç duyması nedeniyle önce onu boyadım, o tam sertleşince de mavileri boyadım.

Mavileri de kalıpta yaptığım kadar beklettikten sonra (ertesi gün) waxlamaya başladım. 1,3 ve 4 numaralar aynı kalıpta uyguladığım süreler ve yöntem ile 6 kat waxlandı, yani kalıpla tamamen aynı koşuldalar. 2 numaralı bölme ise sonradan bulduğumuz ve doğru olduğunu kabul ettiğimiz yöntem takip edilerek toplam 8 kat waxlandı. Waxlama sonucunda bölmeler arasında görsel olarak da dokunma, kayganlık vs hissiyatı açısından da herhangi bir fark yoktu.

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Üretime geçtiğimde kumaş yatırmayı tek seferde yapabilmek adına önce epoksi jelkotu 3 numaraya uyguladım.

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bu epoksi jelleştiğinde ise bir karton ve plakadaki kanalları kullanarak epoksili tarafı perdeleyerek diğer kısımlara astar attım.

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Sonrasında önce iki kat 49gr kumaş yatırıp ıslattım.

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Hemen ardından 2 kat 163 grlık kumaş yatırıp ıslattım.

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Islatma sırasında bölgelerin kenarlarına çok fazla yaklaşmamaya dikkat ettim. Böylece bölmelerin birbirleriyle direk temasta olmalarını engellemeyi hedefledim. Bununla, söküm sırasında bir tafartaki boyanın kumaşlara yapışmış halde sökülürken bu sökülmenin diğer tarafa doğru devam etmesi riskini azaltmaya çalıştım. Yine de sökerken her bir köşeyi kendi köşesinden tutup çekeceğim, böylece birbirlerini etkileme riskini en aza indirmeyi hedefliyorum ama evdeki hesap çarşıya uyacak mı göreceğiz

 

[Özgür Evren Varol]

Biryandan da hasarlı kalıpların yeniden hazırlanmasına giriştim

Dışarda hava fazla sıcak olduğu için bu pis işi banyoda lavaboda yapmak zorunda kaldım


İlk aşama kaba zımpara. Kalıp yüzeyindeki tüm boya ve astar kalıntılarını tamamen zımparalamam gerekliydi. 220 numara ile ıslak olarak ve tabi ki blok kullanarak giriştim işe.

Başlangıç anı, kalı kirli geri kalan her yer tertemiz

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

20 dakika sonra kol dinlendirme molası. Kalıbın kenarları ve elevatör kısmı temizlendi, lavabo ve havlular kirlenmeye başladı

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bir 20 dk sonra kalıp tamamen tertemiz lavabo ve havlular leş gibiydi (banyoyu kullanabilme anlaşması gereğince, ve en önemlisi ilerde de kullanma hakkını saklı tutabilmek için tüm lavabonun tekrar pırıl pırıl temizlendiğini de eklemekte fayda var sanırım )

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Diğer kalıp yarısı da aynı şekilde plastikler iyice açığa çıkana kadar 220 numara ile ıslak olarak zımparalandı.

Bundan sonra ince katlar halinde astar uygulanıp, gereken yer ve zamanlarda da yoklama macunu kullanarak sırasıyla 400, 600, 800 ve 1000 numara zımparalar ile bu iş tekrarlanacak, en son yeterli seviyede tatmin edici yüzeye ulaşılınca da boyamaya geçilecek. Daha önce de bahsettiğim gibi, deneyin sonucu ne olursa olsun artık kalıplarımda son kat olarak mutlaka 2K parlak vernik kullanacağım, ağzım yandı bir kere, bunca emeği riske etmenin anlamı yok

 

[Mehmet Kucuksari]

Şöyle birşey var aklımda, madem kompozit için bilgilendirme videosu bunlar, "bakın burda hazır yapılmış bir kalıp var" demek yerine kalıbın tasarımından baskısı (baskı ayarları vs) baskı sonrası gereken işlemler vs de içerecek şekilde üretim yapmaya hazır hale gelene kadar olan tüm işlemleri içeren videolar hazırlayabilirim. Önce geometrik olarak hem tasarımı hem üretimi kolay olan bu deneme kalıbı gibi birşeyle başlayıp gittikçe daha karmaşıklaşan parçalara kayacak şekilde. Böylece kompozit üretiminde çok önemli olan çok parçalı kalıp sistemlerinde kalıpları ne şekilde nerelerden ayırdığımı, nedeni niçiniyle aktarma şansım olabilir.

Senin biraz fazla uğraştırmış oluruz ama süper bir şey olur kardeşim Biz de keyifle bu yeni seride seni takip ederiz

 

[Özgür Evren Varol]

Ve sonuç:

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

 

[M. Ozan ÖZALTUNOĞLU]

Yaşasın jelkot!
(ne olduğunu yeni yeni öğreniyorum ama)

 

[Özgür Evren Varol]

(video yükleniyor)

Sonucun yorumlanması:

1. Wax uygulamasındaki farklılığın bu olay üzerinde hiçbir etkisi yok. 1 ve 2 numaralı bölümler aynı şekilde zor söküldüler ve aynı şekilde hasara yol açtılar. Bizim yorumumuz bu wwax uygulamasının uzun vadede bir kalıptan çok fazla sayıda ürün çıkartılacağı zaman önemli bir fark yaratacağı yönünde.

2.Ne astar ne de kalıpta kullandığım boya tek başına bu soruna neden olmuyorlar. (İsviçre peynirindeki deliklerin hizalanması durumu söz konusu).
Her ikisi de tek başına uygulandığında gayet iyi sonuç veriyor. Kalıptaki boya üzerine epoksi ile jel kot yapılmış olan 3 numaralı parça en kolay ayrılan parça oldu, hani tabiri caizse üflesem çıkacaktı. 2K oto verniği ile bitirilen kalıp olan 4 numara ise jel kot oalrak sprey astar atılmasına rağmen sorunsuz ayrıldı, 3 numaraya göre biraz daha fazla kuvvet istedi ayrılırken ama hala kabul edilebilir seviyede ve mükemmel bir yüzeyle ayrıldı.

Sonuç: kalıplar 2K parlak vernik ile bitirilecek. Jelkot olarak tercihen epoksi kullanılacak, epoksi kullanmanın mümkün olmadığı elzem durumlarda sprey astara başvurulabilir, ancak yine de jelkot olarak tabancayla 2K vernik veya astar atılması daha uygun olacaktır (bu kombinasyon bu deneyde denenmedi ama işe yaradığını biliyorum, daha önce uyguladığım bir senaryoydu).

 

[Özgür Evren Varol]

Video da hazır...

Hangi kısım nasıl açıldı kendiniz görün

Bu VIDEOYU görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

 

[Ömer Erkan]

Eline, kamerana sağlık Evren bey. Şimdiye kadar bu konuya hiç girmedim, şimdiden sonra da uzak ihtimal. Ama, bilgi her zaman bilgidir. Aklımın bir kenarında bulunsun. ??

Yaşasın jelkot!
(ne olduğunu yeni yeni öğreniyorum ama)

Ben ne olduğunu hala bilmiyorum. Ama, olsun! Keyifle izliyorum.

 

[Özgür Evren Varol]

Ben ne olduğunu hala bilmiyorum.

Anlaşıldı, jelkot üzerine biraz daha detaylıbilgi aktarma vakti gelmiş

Jelkot temel olarak camfiber veya karbonfiber gibi fiber güçlendirmeli kompozit bir yapıveya parçadaki en dışta olan ve görülebilir yüzeyi güçlendirmek, dayanıklı hale getirmek, pürüzsüzleştirmek veya basitçe daha güzel görünmesini sağlamak için kullanılan malzemelere verilen genel ad. Uygulama türüne göre oluşan ihtiyaca cevap verecek çok farklı malzemeler kullanılabilir, ama en genel olarak epoksi veya polyester bazlı reçineler kullanılır. Bunlar sıvı halde uygulandıkları için kalıbın dikey yüzeylerinden akıp çukurlarda birikmemeleri için genellikle kalınlaştırılırlar ve sürülebilecek (bazen de boyatabancaları ile püskürtülebilecek) ama yüzeye tutunduktan sonra akmayacak şekilde katkı maddeleri ile kıvamlandırılırlar.

Eğer jelkot kullanmadan üretim yaparsak dış yüzey kumaşın dokusundaki gibi pürüzlü olacaktır, kumaş değil rastgele fiberlerinbir arayagetirildiği dokuma olmayan cam elyafı ürünlerin (Chopped Strand Mat - CSM) kullanıldığı ürünlerde ise çok daha kötü bir yüzey pürüzlülüğü söz konusu olacaktır. Dahası kullanım amacına bağlı olarak, dışardaki jelkot katmanı olmaması yapılan parçanın işe yaramaz olmasına da neden olabilir. Misal benim Panter için yaptığım yakıt deposunu düşünelim, o deponun sızdırmaz olmasını sağlayan şey aslında en dıştaki epoksi jelkot tabakasıdır. O olmadan yapacağım üretimde mutlaka mikor boyutta bile olsa delikler olacak ve depo sızdırmaz olmayacaktır. Benzer şekilde eğer fiberglass bir tekneyi uygun bir jelkot olmadan yaparsanız zaman içinde deniz suyu katmanların arasına girerek onları bozacak ve teknenin yapısını etkileyecektir.

Temel örnekler:

Fiberglass bir teknenin kabuğuna baktığınız zaman en dışta beyaz bir yüzey görürsünüz. Bu yüzey jelkottur, pürüzsüzdür, (ki tekne suda güzelce kaysın), UV ışınlarına dayanıklıdır (ki alttaki fiber ve polyesteri bozunmaya karşı korusun) serttir, ki ufak tefek darbelere karşı koyabilsin, katmanlar arasına su girmesine engel olabilsin. Su geçirmezdir (ki yukarıda anlattığım gibi deniz suyunun katmanlar arasına girerek onları bozmasına engel olabilsin).

Ticari üretim için yapılan kalıpların da en dış yüzeyleri (üretim sırasında kumaşların ve epoksininveya polyesterin yatırılacaı yüzey) aslında birjelkottur. Bu jelkot da yüzeye pürüzsüzlük ve sağlamlık katar. Üretim sırasında oluşacak olan etkenlere karşı kalıbı korur. Planladığınız üretim kapasitenize göre ve biraz da parçanın şekline göre doğru jelkotu seçmeniz de önemlidir.

Bazı durumlarda bu epoksi veya polyester bazlı jelkotlar fazla ağır olurlar, özellikle model uçak ve yarışma planörleri üretiminde bu fazla ağırlık ciddi bir sıkıntı haline gelir. Böyle durumlarda alternatif olarak aslında aslen jelkot olmayan ürünlerin de jelkot olarak kullanılması mümkün olur. Bunun en güzel örneği yarışma planörleri üretiminde gördüğümüz 2K oto boyalarının jelkot olarak kullanması vardır. Bu örnekte kalıp üretime hazır hale geldiğinde ilk iş olarak kalıbın içine 2K parlak oto verniği atılır, arzu edilirse bunun da üzerine istenilen boyama yapılır, kumaşlar bu boya ve vernik tabakasının üzerine yatırılır gerekli iç yapı yerleştirilir ve kalıp kapatılır. Epoksi donduğunda aynı benim yukarıdaki deneyimde 4 numaralı bölgede astarın kumaşa yapışmış olması gibi, kalıba atılan boya üretilen parçaya yapışmış olarak çıkar. Parça kalıptan çıktığı anda yüzeyi hayli parlak ve pürüzsüzdür, yani bir yarışma planörünün yüzeyinden beklenen şekildedir, ilave bir işleme ihtiyaç duymaz.
Bazen de karbon kumaşın estetik güzelliği veya etkileyiciliğinden faydalanmak için kalıba sadece parlak vernik atılır, üzerine kumaşlar yatırılır (genelde normal dokuma karbonun dış tarafına 25gr lık ince bir camfiber yatırmak yüzey kalitesi için faydalıdır, spreadtow karbon için buna da gerek olmaz) bu ürün kalıptan çıktığında ışıl ışıl parlar ve alttaki karbonun o hipnotize edici dokusu ve ışık oyunları da göz önünde kalır (işte helicilerin paraları da ceplerinden böyle numaralarla alınır )

 

[Özgür Evren Varol]

Kalıpta kullanılan jelkotla ilgili uygulamalı bir örnek vereyim hemen. Bu aynı zamanda konvansiyonel kalıp alma işlemini de anlatacağı için güzel bir örnek olacaktır konumuz içerisinde.

Umman'a taşınmadan önceki son zamanlarda Hava Harp Okulundaki öğrenci kardeşlerimizle birlikte FFD yarışması için bir kompozit gövde üretimine girişmiştik. Yarışmadaki görev gereksinimleri nedeniyle hayli büyük ve şişman bir gövdeye ihtiyaç vardı, doğal olarak bu gövdenin aynı zamanda da hafif olması gerekliydi. Çocuklar tasarımı yaptılar ve kaba şekli belirleyip "plug" dediğimiz bir erkek kalıp veya daha doğru bir terimle "maça" ürettiler. Bu maça bir güzel tesviye edilip astarlanıp oto boyalarıyla boyanıp 2K parlak vernik ile bitirilmişti:

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bu meret bir güzel waxlanıp kalıp alma işlemine hazırlandı. Kalıbı alabilmek içib bir ayrım yüzeyine ihtiyaç var. Bu amaçla bir suntalam plaka maçanın şekline göre kesildi, maça bunun içine oturtulup plakanın yüzeyi tam orta hatta gelecek şekilde gerektiğince alttan desteklendi.

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Maçanın şekli nedeniyle gerekli olan ilave ayırma yüzeyleri de küçük kontraplak parçalar kullanılarak oluşturuldu.

Maça ile plaka arasında kalan boşluklar da doldurulduktan ve tesviye edildikten sonra tüm yüzeyler waxlanıp kalıbın jelkotu olan bu yeşil özel epoksi maçanın üzerine sürülmeye başlandı ve tüm maçayı ve ayırma plakasının bir kısmını kaplayacak kadar fırça ile sürüldü. Bu epoksinin akmayanbir yapıda olduğu görülebiliyor:

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bu jelkot epoksisi jelleşmeye başlayınca da üzerlerine kalıbın ana yapısını oluşturacak olan kumaş katmanları yatırılıp epoksi ile ıslatıldılar.

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Epoksi donup kalıp sertleşince ayrım plakaları teker teker sökülmeye başlandı.

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Tüm plakalar söküldükten sonra yinebir waxlama süreci ve takiben de maçanın kalan kısımlarına jelkot uygulanıp kumaşların yatırılması şelinde kalıbın ikinci yarısı da üretildi. ikinci yarım da kuruyunca kalıplar ayrılıp maça söküldü:

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Kalıplar da bir güzel waxlanma aşamasından geçtikten sonra da gövdenin kabuğunun üretimi yapıldı:

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Koca kabuk sadece 280gram çıkmıştı:

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

 

[Ömer Erkan]

Pufff! Gitti benim 58 model işlemci!

 

[Mehmet Kucuksari]

Bu arada bir tahminde bulunayım. Bence 3 ve 4 nolu bölmeler bu sefer sorunsuz çıkacak Bakalım tahmin tutacak mı ?

Oleyyy bilmişim

Pufff! Gitti benim 58 model işlemci!

Abi gel inat etmede bu eskiyen işlemcii upgrade edelim artık

 

[Ömer Erkan]

...
Abi gel inat etmede bu eskiyen işlemcii upgrade edelim artık

Yanına bir de SSD, tamam. Bir 10 sene daha idare eder artık. Artık yenileme işlemini @Sumer Yamaner bey yapar herhalde.

 

[Sumer Yamaner]

Oleyyy bilmişim

Abi gel inat etmede bu eskiyen işlemcii upgrade edelim artık

Bu modellerde işlemci anakarta lehimli. Upgrade olmuyo!