RC Modelcilikte Kompozit Kalıp/Parça Yapım Teknikleri

[Özgür Evren Varol]

Üstad canını sıkmadın umarım
Parçanın kaybı üzücü oldu ama, karşılığında bir sürü bilgi aldığını gördük. Kalıpların kurtulması da cabası oldu
Ayrıca müthiş bir heyecan oldu, forumcak çok eğlendik. Neredeyse askeri gazino hesabı "Aç! Aç!" yapacakken gördük kendimizi
Yenisini heyecanla bekliyoruz

Bu tür sıkıntılar konpozit işinde her üretimde yer alan riskler, hele ilk kez kullanılan yöntemler malzemeler sözkonusu ise risk de artıyor. Beklediğim yerden değil de güvendiğim taraftan gelmesi sorunun şaşırttı ama önemli olan ders almak ve dersleri ilerisi için kullanmak o açıdan çok faydalı oldu, can sıkacak bir durum yok. Korktuğum tarafların, mesela hücum kenarının birleşimi, çok iyi olduğunu görmek beni çok mutlu etti. Yaşanan sorun çözümünü bildiğim bir yerde, kolay çözülecek

Şu fotoları da koyalım

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

 

[Özgür Evren Varol]

İşin özüne inersek benim bakış açımla bu “deneme kalıbı” görevini yerine getirdi ve bana bu yöntemin gayet de güzel uygulanabileceğini gösterdi. Yapışan kalıbı ayırmak için uyguladığım kuvvetler altında kırılmadı mesela, keza hücum kenarının sapasağlam çıkması da kalıpların düzgün bir şekilde hizalanıp kapatılabildiğinin somut kanıtı. Artık hem Me-262 için hem de 109Z için bu yöntemle kalıp tasarlamaya devam edebilirim.

Öte yandan, sorunun nereden kaynaklandığını tespit etmek amacıyla da bir deney yapmak niyetindeyim, 3 tane 10cmx10cm lik yüzey basacağım, ayni bu kalıplar gibi, sadece daha küçük. Hepsini bu kalıpları hazırladığım gibi astar/zımpara aşamalarıbdan geçireceğim.

ilk parçada tamamen kontrol ve tekrarlanabilirlik deneyi olarak bu kalıptaki boyayla boyayıp yine jel kot olarak aynı astarı kullanarak üzerine kumaş yatıracağım.

İkinci parçayı yine aynı biyayala tamamen aynı şekilde boyayacağım ama kumaş yatırırken epoksi ile jel kot uygulaması yapacağîm.

Ücüncü parçada ise 2K oto boyası ile biyanarak hazırlanacak ama kumaş yatırırken yine aynı astar jelkot olarak kullanılacak.

Bu deneyin sonucu sorunun nerde olduğunu ortaya koyacaktır, böylece ilerde o hatayı tekrar etmeyiz

 

[Mehmet Kucuksari]

işin özüne inersek benim bakış açımla bu “deneme kalıbı” görevini yerine getirdi ve bana bu yöntemin gayet de güzel uygulanabileceğini gösterdi....

+ bizlere de o heyecanı yaşattı, daha ne olsun

 

[Özgür Evren Varol]

daha ne olsun

Daha ne mi olsun dahası bir gün o "pop" sesi ile birlikte kalıptan çıkmış cillop gibi ışıl ışıl parlayan parçayı görmek olsun Adminim

Ha buarada, dünden beri Sarvenden haber alamayan olursa olayın benle bir ilgisi yok, sonuçta sorun hysolden değildi çocuğun bir günahı yok

 

[Sarven Bedikoğlu]

Daha ne mi olsun dahası bir gün o "pop" sesi ile birlikte kalıptan çıkmış cillop gibi ışıl ışıl parlayan parçayı görmek olsun Adminim

Ha buarada, dünden beri Sarvenden haber alamayan olursa olayın benle bir ilgisi yok, sonuçta sorun hysolden değildi çocuğun bir günahı yok

Boşuna mı son dakika parçayı parçalattım. Sinirler de, hücum kenarı da daş gibi tutmuştu. Test edildi, onaylandı. Ben kendimi sağlama aldım abi.
Heli paliyle olaya girdiğinde "handling" limitini çoktan geçmiştin zaten ?
Sana bir gün heli paliyle kalıp açıp parça ayıracaksın deseler inanır mıydın? ?

Return of the Jedi bölümünü iple çekiyorum. Işın kılıcınla girmek zorunda kalmazsın umarım abi ? O kalıp açılacak, o kadar! ?

 

[Taha KOÇAK]

Özgür Abi neticede pal işe yaradıya o bana yetti.

 

[Özgür Evren Varol]

Buarada, bugün enteresan ve daha önce görmediğim birbilgiye rastladım. Olayın faillerine bir muhtemel ürün daha katıldı.

Malum, Deniz Bey canlı yayın boyunca wax da wax diye tutturmuştu Sonradan nelerin ters gitmiş olabileceğini düşünürken ezbere listeden çıkartmak yerine wax alternatifi üzerine de düşündüm. İlk olarak waxın tarihin geçmiş olması ihtimali geldi aklıma, düşük bir ihtimal olsa da yine de bir alternatif. Şu an yeni bir wax da yolda, onla deneme yaparak bu ihtimali netleştirebileceğim. Dahası, acaba gerçekten wax uygulamamda bir sorun mu vardı diye de düşündüm. Bu güne kadar hep bu şekilde uyguluyor olmama ve tek bir sorun bile yaşamamış olmama rağmen "belki de bugüne kadar sadece fazlasıyla şanslıydım" veya "bugüne kadar kullandığım ürünler ve benim uygulama yöntemim bir arada sorunsuzbir şekilde çalışıyordu, ama bu yeni ürünlerle birlikte bu uygulama şekli çuvalladı" şeklinde iki düşünce ile kullandığım wax ile ilgili ürün detaylarını ve uygulama esaslarını yeniden mercek altına aldım. Bu aşamada enteresan bir şey gördüm, ürünün üretcisinin bilgi föylerinde yer alan bilgiler ile bu ürünü kullanan (ve satan) ikincil şirketlerin müşterilerine sundukları bilgi föyleri arasında farklılıklar var:

Üretici yeni kalıplarda 3-5 kat uygulamanın yeterli olduğunu söylüyor. Uygulama sırasında da wax sürdükten sonra net bir bekleme süresi vermiyor, amaaltını çizerek tamamen kurumadan temizlemen gereklidir diyor. Ki bu benim uyguladığım yöntem, waxı sürdükten sonra fazla uzun olmayan bir süre bekliyorum (kalıp büyükse bir taraftan başlayıp diğer uç waxlandığında ilk başladığım yer zaten hafif hafif kurumaya başlamış oluyor, zaman kaybetmeden o tarafı temizlemeye girişiyorum. Eğer kalıp küçük ise bu sefer az birşey, belki taş çatlasa bir-iki dakika bekliyorum, görsel olarak kurumanın başladığını görünce de temizliyorum).

İkincil firmaların bilgi föylerinde ise, yeni kalıplar için 5-8 kat uygulanması gerektiği (en az 6 diyenler de var) ve ilkwax sürülmesi sonrasında 5 ila 10 dakika arasında beklenip ondan sonra temizlenmesi gerektiği belirtiliyor.

Bu iki uygulama şekli arasında aslında ciddi bir fark var ve ikincil firmaların verdiği bilgi esas üreticinin verdiği bilgi ile çelişiyor. (5-10 dakika içinde o film tamamen kuruyor ki bu üreticinin yapmayın dediği bir şey.)

Velhasıl, bu iki farklı tavsiyeyi görünce benim de aklıma bir kurt düştü, acaba gerçekten de waxı uygulamaktan kaynaklı bir sorun olmuş olabilir mi diye. Bunu da anlamak için daha önceki mesajlarımda bahsettiğim deneysel plakalardan, aynı bu kalıpta kullandığım boya ve astarı kullanacağım setin waxını bu ikincil firmaların önerdiği şekilde yapacağım. Eğer o kalıptan sorunsuz bir şekilde çıkarsa demek ki bu ürünler için waxın da bu şekilde kullanılması gerekliymiş sonucuna ulaşmış olacağız

 

[Mehmet Kucuksari]

Velhasıl, bu iki farklı tavsiyeyi görünce benim de aklıma bir kurt düştü, acaba gerçekten de waxı uygulamaktan kaynaklı bir sorun olmuş olabilir mi diye. Bunu da anlamak için daha önceki mesajlarımda bahsettiğim deneysel plakalardan, aynı bu kalıpta kullandığım boya ve astarı kullanacağım setin waxını bu ikincil firmaların önerdiği şekilde yapacağım. Eğer o kalıptan sorunsuz bir şekilde çıkarsa demek ki bu ürünler için waxın da bu şekilde kullanılması gerekliymiş sonucuna ulaşmış olacağız

Bak ya bu gerçekten de sürpriz oldu Neyse allahtan denemesi basit. Bakalım bu yeni yöntem ile sonuç nasıl olacak, merakla sonucu bekliyoruz kardeşim

 

[Sarven Bedikoğlu]

Buarada, bugün enteresan ve daha önce görmediğim birbilgiye rastladım. Olayın faillerine bir muhtemel ürün daha katıldı.

Malum, Deniz Bey canlı yayın boyunca wax da wax diye tutturmuştu Sonradan nelerin ters gitmiş olabileceğini düşünürken ezbere listeden çıkartmak yerine wax alternatifi üzerine de düşündüm. İlk olarak waxın tarihin geçmiş olması ihtimali geldi aklıma, düşük bir ihtimal olsa da yine de bir alternatif. Şu an yeni bir wax da yolda, onla deneme yaparak bu ihtimali netleştirebileceğim. Dahası, acaba gerçekten wax uygulamamda bir sorun mu vardı diye de düşündüm. Bu güne kadar hep bu şekilde uyguluyor olmama ve tek bir sorun bile yaşamamış olmama rağmen "belki de bugüne kadar sadece fazlasıyla şanslıydım" veya "bugüne kadar kullandığım ürünler ve benim uygulama yöntemim bir arada sorunsuzbir şekilde çalışıyordu, ama bu yeni ürünlerle birlikte bu uygulama şekli çuvalladı" şeklinde iki düşünce ile kullandığım wax ile ilgili ürün detaylarını ve uygulama esaslarını yeniden mercek altına aldım. Bu aşamada enteresan bir şey gördüm, ürünün üretcisinin bilgi föylerinde yer alan bilgiler ile bu ürünü kullanan (ve satan) ikincil şirketlerin müşterilerine sundukları bilgi föyleri arasında farklılıklar var:

Üretici yeni kalıplarda 3-5 kat uygulamanın yeterli olduğunu söylüyor. Uygulama sırasında da wax sürdükten sonra net bir bekleme süresi vermiyor, amaaltını çizerek tamamen kurumadan temizlemen gereklidir diyor. Ki bu benim uyguladığım yöntem, waxı sürdükten sonra fazla uzun olmayan bir süre bekliyorum (kalıp büyükse bir taraftan başlayıp diğer uç waxlandığında ilk başladığım yer zaten hafif hafif kurumaya başlamış oluyor, zaman kaybetmeden o tarafı temizlemeye girişiyorum. Eğer kalıp küçük ise bu sefer az birşey, belki taş çatlasa bir-iki dakika bekliyorum, görsel olarak kurumanın başladığını görünce de temizliyorum).

İkincil firmaların bilgi föylerinde ise, yeni kalıplar için 5-8 kat uygulanması gerektiği (en az 6 diyenler de var) ve ilkwax sürülmesi sonrasında 5 ila 10 dakika arasında beklenip ondan sonra temizlenmesi gerektiği belirtiliyor.

Bu iki uygulama şekli arasında aslında ciddi bir fark var ve ikincil firmaların verdiği bilgi esas üreticinin verdiği bilgi ile çelişiyor. (5-10 dakika içinde o film tamamen kuruyor ki bu üreticinin yapmayın dediği bir şey.)

Velhasıl, bu iki farklı tavsiyeyi görünce benim de aklıma bir kurt düştü, acaba gerçekten de waxı uygulamaktan kaynaklı bir sorun olmuş olabilir mi diye. Bunu da anlamak için daha önceki mesajlarımda bahsettiğim deneysel plakalardan, aynı bu kalıpta kullandığım boya ve astarı kullanacağım setin waxını bu ikincil firmaların önerdiği şekilde yapacağım. Eğer o kalıptan sorunsuz bir şekilde çıkarsa demek ki bu ürünler için waxın da bu şekilde kullanılması gerekliymiş sonucuna ulaşmış olacağız

Çare vakfıkebir tereyağı abi.
Hatırlıyor musun, miles joiner maçalarını naylona sararken tereyağ kullanmıştık. ?

 

[Özgür Evren Varol]

Çare vakfıkebir tereyağı abi.
Hatırlıyor musun, miles joiner maçalarını naylona sararken tereyağ kullanmıştık. ?

Yolla bir kilo da yiyelim burda anca Danimarka markası olan ama suudi yapımı tereyağı var

O işteki tereyağı naylonu sararken yapışsın diyeydi ama esas kalıp ayıricı naylonun kendisiydi...

 

[Sarven Bedikoğlu]

Yolla bir kilo da yiyelim burda anca Danimarka markası olan ama suudi yapımı tereyağı var

O işteki tereyağı naylonu sararken yapışsın diyeydi ama esas kalıp ayıricı naylonun kendisiydi...

Tereyağın artık daha büyük sorumluluklar alma vakti gelmedi mi sence de? Bugün değilse ne zaman abi? Yeter artık. Gün "rise of the vakfıkebir" günüdür. Hurrraaaaa. ?

 

[Özgür Evren Varol]

Tereyağın artık daha büyük sorumluluklar alma vakti gelmedi mi sence de? Bugün değilse ne zaman abi? Yeter artık. Gün "rise of the vakfıkebir" günüdür. Hurrraaaaa. ?

Bu herifi foruma kabul etmeyeydik iyidi, goygoydan iş yaptırmıyor adam

Sarvencim, tereyağımı afiyetle indirdim mideme sabah kahvaltımda, kalıba sürecek tereyağı kalmadı, konu kapandı


Dün gece Sarven ile karşılıklı epey yoğun bir fikir alış verişi ve araştırma silsilesine giriştik, ve incelemenin teorik kısmını kapattık diyebilirim sanırım, itirazın var mı Sarven efendi?

Bulgularımız:

Kalıpta astar temas etmeyen ama kumaş ve epoksi temas eden yerler nispeten daha temizve sorunsuz çıkmış. Zaten canlı yayın videosunda kalıbın açılışının ilk aşamalarında (23:50 civarlarında) şöyle bir cümle sarfediyorum: "en azından kalıp ayırıcının işini yaptığını gördük, yoksa buraları açamazdık, kalıp ayrıcı işini yapmış!" Bu aşamada açılan kısımlar kalıpların kenarları, yani astarın temas etmediği yerler. Ancak bu kısımlarda da yer yer ufak sorunlu bölgeler var, bu nedenle kesin bir şekilde "sorun astardan kaynaklı" yargısına varamıyoruz. Bu sorunlu bölgeler genellikle astarlı taraftaki boya sökülmesinin uzantısı gibi görülmekle birlikte emin olmak da zor. Bu çıkarımın diğer tarafında da kalıpta kullandığım boyanın masumiyeti var tamamen aynı şekilde yani bu boya arada astar olmadan direk epoksi ile temas ettiği yerlerde genel olarak güzel sonuç vermiş, ama ufak tefek olan sorunlar da bu savı kesinleştirmeye engel oluyor. Bunu anlamanın yolu kontrollü deney olacak.

Astar ile ilgili şüphelerimizi destekleyen bir veri olarak kullandığım astarın içinde aseton olduğunu gördüm (içimden de yuhhh dedim) ne kadar aseton olduğunu netbir şekilde bilmiyoruz ama malum aseton bu, önüne gelen herşeyi çözer geçer, wax falan dayanmaz buna. Bu astarın aslında her yüzeye çok iyi tutunabilmesini de açıklıyor bir nevi aseton içermesi. Bu bulgu ile astar üzerindeki şüpheler daha bir arttı.

Son olarak wax mevzusu var, dün akşam çoğunlukla waxın uygulanış şekli üzerine yoğunlaştık diyebilirim. Sonuçta ulaştığımız ve hemfikir olduğumuz şey benim uygulama yöntemimin "ideal" yöntem olmadığı. Kesin olarak yanlış sonucuna varamıyoruz, çünki birincisi benim takip ettiğim yöntem kutunun üzerinde yazan yöntem, ikincisi bugüne kadar farklı koşullarda hiç sorun yaşamamış bir yöntem. Bu sonuç üzerine kontrollü deneye farklı wax uygulama yöntemleri eklemiş olmanın da yerinde bir karar olduğunu gördük.

Nedir bu "ideal" olmayan wax uygulama meselesi dersek eğer, dün akşam benim dünkü mesajımda bahsettiğim iki farklı uygulama talimatıolayını iyice derinlere inerek araştırdık. Önce farkettik ki bu waxtan bir de yeni versiyon var V2 olarak geçiyor, ve benim dün bahsettiğim bilgi föylerindeki talimatlar hep V2 olarak geçmekteydi. Haliyle acaba iki farklı üretimde wax var ve ikisinin uygulama yöntemleri arasında da farklar mı var dedik. Ama sonrasında Sarven daha da derinlere dalıp 2009 yılına ait ve ilk versiyon wax için olan, doğrudan üretici tarafından yayınlanmış bir dökümana ulaştı. Enteresan olan bu döküman da yeni kalıplar için 5-8 kat, ve waxı sürdükten sonra 5-10 dk bekleyip temizlenmesini buyurmakta. Yani üreticinin ürün üzerine bastığı talimat ile ayrıca döküman olarak yayınladığı talimat arasında ciddi farklar var. Bu bilgiye ulaştıktan sonra akşam hemen Panterin depo kalıpları üzerinde bir wax denemesi yaptım, wax sürdükten sonra 5 dakika bekledim, ve bu 5 dakikanın sonunda o wax tabakasının tamamen kuruyup kaskatı olduğunu gördüm. Yani kutu üzerinde yazan "kurumasına izin vermeyin" talimatı ile ters düşen bir durum oluyor. Merak ettiğim için kalıbın bir kısmına dokunmadan biraz daha bekledim, 10 dakika sonunda kontrol ettiğimde de aynı durumla karşılaştım. İşin enteresan olan yanı,teknik dökümantasyonlarda kutu üzerinde yazan "kurumasına izin vermeyin" ifadesi yer almıyor. Zaten esas kafa karışıklığı da burdan kaynaklanıyor. Kısacası, çoğunluk kaynakwax sürdükten sonra 5-10 dakika bekleme talimatı verdiği için biz de dün ideal yolun bu olduğunu kabul ettik. Bu yöntemi de deneye eklediğimiz için, wax ideal şekilde uygulandığında astarın onu çözüp çözemediğini de görmüş olacağız. Hiç olmaz ise bundan sonraki üretimler için faydalı olacak bir bilgi, doğru bilinen bir yanlıştan dönmüş olduk.


Biraz da fiziki icraat. Sorunu bulma amacıyla yapılacak kontrollü deneyde kullanılacak plakayı bastım. Bu plaka üzerinde, aşağıda görebileceğiniz gibi numaralandırılmış 4 bölme var, Her bir bölme 75x75mm boyutlarında ve aralarında bir yarıkla ayrılmış durumdalar.

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Şu anda bu plaka aynı önceki kalıpta tapılan işlemler ile (astar/zımpara çevrimi) hazırlanma aşamasında. Boya aşamasına kadar hepsi aynı işlemlere tabi tutulacaklar...

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Astar ve tesviye işlemleri bittikten sonra her bir kısım boyama, waxlama ve jel kot aşamalarının her birinde farklı bir kombinasyona tabi olacak. Bu sayede hangi kombinasyonların işe yaradığını hangilerinin işe yaramadığını görme şansımız olacak ve hatanın nerde olduğunu belirleyebileceğiz.

Bu bölmelerin tabi olacakları uygulamaları da buraya listeleyelim ki ilerde ne neydi hangi numarada ne vardı diye aranıp durmayalım

1. Kısım:

Bu "şahit numune" olacak, tamamen bir önceki kalıpla aynı şekilde hazırlanacak, yani mavi boya, aynı şekilde waxlama ve jelkot olarak astar boya üzerinde kumaş yatırma.

2. Kısım:

Bu kısım wax uygulamasının etkisini görmek için olacak, orjinal kalıpla aynı olan mavi boya uygulanacak ama wax uygulaması sonradan bulunan bilgi föyünde olduğu gibi sürdükten sonra 5-10 dakika bekleyip temizlenerek yapılacak. Jelkot yine aynı astar olacak.

3. Kısım:

Bu kısım Astarın etkisini görmek için hazırlanacak. Kalıpta kullanılan mavi boya ile boyanacak, aynı kalıptaki gibi waxlanacak ama jelkot olarak astar yerine daha önceden sorunsuz çalıştığını bildiğim epoksi uygulaması yapılacak.

4. Kısım:

Bu kısım da kalıptaki boyanın etkisini görmek içinyapılacak. Bu kısım daha önceden çalıştığını bildiğim şekilde 2K otomotiv boyaları ile boyanacak. Kalıpta uygulanan waxlama yöntemi ile waxlanacak ve jelkot olarak aynı astar kullanılacak.


Bu denemenin sonucunda aşağıdaki matrise göre bir sonuca varmamız mümkün olacak:

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Tabi bu tekil çıkarımlara ilaveten kombinasyon sonuçları da mümkün, mesela 2 başarısız olur da hem 3 hem 4 başarılı olursa o zaman sonuç boya ve astarın bir araya geldiği zaman soruna yol açtığını, tek başlarına sorun yaratmadıklarına işaret eder. Duruma göre 3 ve 4 numaraların "yeni" wax uygulama yöntemi kullanılarak tekrar edilmesi de anlamlı olabilir.

Var mı fikri itirazı eklemek istediği bir şeyi olan?

 

[Mehmet Kucuksari]

Var mı fikri itirazı eklemek istediği bir şeyi olan?

Valla kardeşim ne itirazi Helal olsun @Sarven Bedikoğlu ile epey bir kafa patlatıp her türlü detayı düşünmüşsünüz. Şu 4'lü kalıp işi tamam da, test sonuç analiz excel bile hazırlamışsınız ya, valla helal olsun İşte mühendislik yaklaşımı budur.

Test sonuçlarını merakla bekliyoruz. Bu sonuçları CANLI olarak mı izlesek acaba ne dersin ? Ama söz bu sefer heliciler olarak fazla goygoy yapmayacağız

 

[Ahmet ATICI]

Numunelerin üzerine basınç uygulanacak mı???

 

[Özgür Evren Varol]

İşte mühendislik yaklaşımı budur.

Kompozit işi zaten bir sanat veya beceri değil, tamamen kimya matematik ve fiziktir

Test sonuçlarını merakla bekliyoruz. Bu sonuçları CANLI olarak mı izlesek acaba ne dersin ?

Olabilir o da, maksat laklak olsun

Ama söz bu sefer heliciler olarak fazla goygoy yapmayacağız

Bizler hep birlikte olalım da razıyım her tür goygoya

Numunelerin üzerine basınç uygulanacak mı???

Hayır abi, normal kalıba kumaşları nasıl yatırdıysam bunlar da tamamen aynı şekilde olacak. Normal kalıpta da sinirlerin denk geldiği çok sınırlı bir alan haricinde gerikalan alanlar üzerinde herhangi birbasınç yoktu. hasar, veya sorun basınç uygulanan yerlerle sınırlı da olmadığı için bu denemelerde de basınç uygulamamaya karar verdim.