Benzinli Motorlarda Rodaj Nasıl İşlemi Nasıl Yapılmalı
Tabii ki.
Öncelikle benzili motorlarda büyük çoğunluk Walbro ya da çakma Walbro karbüratör kullanılıyor. Ama bazı garip tipler yok değil. Örneğin Saito'nun ilk serilerindeki abuk karbüratörler gibi. Saito bile kılavuzunda o aletin nasıl ayarlanacağını adam gibi yazamamıştı.
Walbro karbüratörler için birkaç temel kural var. Bunları bilirsek ayar çok kolay.
Önce nitro karbüratörlerimizi hatırlayalım. Bu bize fikir verecektir. Nitro karbüratörlerde bildiğiniz gibi yaklaşık % 75 ile % 100 gaz arasında sadece büyük iğne etkilidir. O nedenle önce tam gaza çıkar büyük iğneyi ayarlarız. % 75 gazın altında ise hem büyük hem küçük iğne etkilidir. Büyük iğneyi doğru ayarlamışsak küçük iğneyi de doğru ayarlayabiliriz genelde.
Walbro karbüratörlerde ise tam tersi söz konusu. Küçük iğne sadece rölantiye yakın bölgede tek başına etkili, diğer konumlarda her iki iğne de etkili.
Dikkat ederseniz ilk baktığımız şey hangi iğnenin hangi pozisyonda TEK BAŞINA etkili olduğu. Nitroda bunun yanıtı tam gazda büyük iğne. Walbro'da bunun yanıtı rölantiye yakın konumda küçük iğne.
Demek ki Walbro'da ilk ayarlanacak iğne küçük iğne ya da düşük hız iğnesi. Ama bunu yapmadan önce her iki iğne da başlangıç konumuna alınmalı. Çünkü ne yazık ki Walbro karbüratörde aslında küçük iğne hiçbir zaman tam yetkili değil ve her durumda büyük iğneden etkileniyor.
Ne yapacağız?
- Kipatçığa bakıp her iki iğnenin de önerilen başlangıç konumlarına ayarlanmasını sağlayacağız. Genelde 1 tam 1/4 - 1 tam 3/4 arası oluyor. Yine de motordan motora değiştiği için kılavuza bakmak iyi olur.
- Motoru çalıştırıp orta bir devirde bir dakika ısıtacağız.
- Rölantiye çekip bir iki tık gaz açacağız. Bazı motorlarda karbüratör iğnelerinin konumu motor çalışırken ayara izin vermez. O nedenle bu bir iki tık çok önemli çünkü hep aynı konumu bilmemiz gerek. Yani ayarlar sırasında motoru durduracaksak bir sonraki kontrolde gaz kolu pozisyonumuzun ne olduğunu tam olarak bilmeliyiz. Önce bunun ayrıntısını anlatayım. İki tık gaz açtınız ve beklediniz. Motorun devrini ölçüp kaydettiniz. Motoru stop edin ve düşük hız iğnesini saat kadranına göre beş dakika kısın. Motoru tekrar çalıştırıp iki tık gaz açıp devri ölçün ve not edin. Bu şekilde adım adım en yüksek devri bulun.
Eğer iğne konumları motor çalışırken ayara izin veriyorsa iş daha kolay. Motoru çalıştırın bir iki tık gaz açın ve düşük hız iğnesini çok yavaş olarak kısmaya başlayın. Maksimum devri bulduğunuz noktadan beş dakika zenginde bırakın.
- Artık düşük hız iğnemiz tamam. Şimdi tam gaza çıkıyoruz. Takometre yardımı ile yüksek hız iğnesini en yüksek devire ayarlayıp beş on dakika arası zenginleştiriyoruz.
- Ayarımız tamam.
- Artık gaz geçişlerini kontrol edebiliriz. Özellikle tam gazdayken aniden gaz kesişi kontrol etmenizi öneririm. Çünkü bu, Walbro karbüratörlerin yumuşak karnıdır. İyi ayarlı değilse tam gazdan ani gaz kestiğinizde stop eder. Öyle bir durum varsa ben her iki iğneyi de milimetrik olarak açmayı öneriyorum.
Birkaç noktayı daha paylaşayım. Benzinli motorlar ateşleme ile çalıştıkları için zenginliği nitro motorlara oranla daha iyi tolere ederler. Nitro motorda metanolün buharlaşması sırasında oluşan soğuma bujiyi söndürür ve bu da stoplara neden olabilir. Halbuki benzinli motorlarda buji sırılsıklam olmadığı sürece ateşleme sağlanacaktır. O nedenle karbüratör ayarlarınızda sorun varsa öncelikle fakir kalmış olduğunu düşünebilirsiniz çoğu zaman.