Gyro seçimi ve yeni uçak önerisi…

[Berk Eksin]

Ona flaperon deniyordu sanırım.
Forumda bununla ilgili aslında çokda iyi olmadığını açıklayan ayrıntılı bir yazı vardı.

Futaba 7c aileronları flaş yapmak

İki temel flap türü var. Birisi kanadın firar kenarının aşağıya doğru bükülmesi diğeri de kanadın alt yüzeyinden bir parçanın açılarak aşağıya hareket etmesi (split flap diyoruz çünkü kanat ikiye ayrılıyor).
İkincisi çok daha belirgin olmak üzere flap uygulanması uçağı kabartır. Bu kabarma özellikle yüksek güç konumunda daha belirgindir. Eğer bu kabarmayı elevatör ile bastırmazsak uçak stall olabilir. O nedenle her uçakta değişik oranlarda flap to elevator miks uygulanması mantıklıdır. Benim flaplı uçaklarımda bu miks vardır. Miksin oranı ise tabii uçuş testleri ile belirlenir. Her uçakta farklı olacaktır.
Benim flaperonda söz ettiğim olay çok farklı.
Gerçek uçaklara bir bak. Flaplar daima kanadın gövdeye yakın kesimlerinde (inboard) olurlar. Kanadın firar kenarını boydan boya içine alan flap olmaz. Bunun da çok açık bir nedeni var. Sıkılmazsanız anlatayım.
Stall günlük kullanımımızda her ne kadar sürat ile ilişkilendirilse de aslında temelde hücum açısı (Angle of Attack) ile doğrudan ilişkilidir. Hücum açısı o kanat için kritik seviyeyi aştığında kanadın üzerinden akan hava akımı kanattan kopar ve kanat kaldırma kuvvetini kaybeder. Stall oldu deriz.
Hücum açısı anlık hava akımı vektörü ile kanadın kord vektörünün arasındaki açıdır (en çok karıştırılan ve kavranmakta zorluk yaşanan nokta bu, istenirse daha fazla detaya girerim).
Şimdi...
Kanadın firar kenarından bir parçanın aşağıya saptırıldığını düşünelim. Kanadın kamburluğu artmış olur yani kanadın kord hattı değişir. Uçağın pozisyonu aynı kalmasına rağmen kanadın hücum açısı artmış olur. İşte zurnanın zırt dediği yer burası. Son yaklaşmada zaten düşük süratle yani stall hızına (daha doğrusu stall hücum açısına) yakın gelen uçakta kanat kord hattını aniden değiştirip hücum açısını artırırsak kanat stall olabilir. Kanadın köke yakın yani gövde tarafından stall olması çok kötü bir şey değildir. Hatta birçok kanat stall kökten başlayacak şekilde tasarlanır. Ama uçtan stall olmasına tip stall deriz. Hiçbir zaman iki kanat aynı anda ve aynı derecede stall olmayacağı için bir ucun stall olması uçağı kontrol edilemez şekilde o tarafa yıkar. Son yaklaşmada tip stall ölümcüldür! Eğer flaplar kanadın ucuna kadar uzansaydı uçaklarda tip stall riski artardı. O nedenle flaplar her zaman kanadın köküne yakın yerleştirilir ve bu nedenle de flaperon uygulamasında stall riski artar.

 

[Deniz Tanrıverdi]

Bu boyut/ağırlıktaki uçaklarda flap ve flaperon son derece gereksiz. 100cm'lik, yaklaşım 1 kg'lık bir scale P47'ye flap yerleri hazır diye uğraşıp uygulamıştım. Hiç bir farkını veya yararını girmedim. Tam aksine zararı var. Kanadı bozuyorsun. Yakıtlı 160 cm'lik F4 Corsair 'e de flaperon mikslemiştim. Hiç bir fark yaratmadı uçuşunda...
Ancak büyük ölçekli modellerde (kullanmayı bilene) faydasını var.

 

[Adil Ertuğrul Kaya]

Bugün sabah 11den geceye kadar modeli bitirmeye çalıştım.
Planları kağıttan fotobloğa geçirdim, kestim ve yarısını birleştirdim. Bir de ara sıra oyalanmış olabilirim.

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Yandaki kırılan uçağım.

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bana kalsa bu gece bitirip yarın maiden yapardım daa…

 

[Adil Ertuğrul Kaya]

Buradan paylaşmak istediğim ilginç bir video var.
Rüzgar sörfü yelkenini(?) rc planör yapmış bir adam.

Bu VIDEOYU görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

 

[Adil Ertuğrul Kaya]

Tekrardan selamlar herkese, Ft explorer bitti.

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Ama kanadı yapıştırırken birkaç sıkıntı yaşadım ve kanat aşağıdaki resimde görüldüğü gibi alt kısmı bi tık bombeli oldu. Bu yüzden kanada uygulanacak kaldırma kuvveti azalacaktır diye düşünüyorum.

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bu modelde loop gibi hareketlerde kanat çok çabuk kırıldığı için araya 40cm uzunluğunda 1cm çapında ahşap çubuk koydum ama bu seferde dihedral açısı veremedim bu yüzden orjinaline göre biraz daha az stabil uçacak gibi görünüyor.
Maidende görüşmek üzere.

 

[Ali Haydar GÖK]

Eline sağlık. Gayet güzel gözüküyor. Gözüme çarpan birkaç şey söylemek istiyorum.

En önemli şeylerden bir tanesi havada kanatların katlanmaması. Bunun için tahta çubuk koymuşsun ama planda böyle birşey yok? Eğer kanatlara airfoil şeklini veren, araya koymuş olduğun fotoblokları dik koymuş olsaydın gerekli mukavemet sağlanmış olurdu. Planda dik mi konulmuş diye tekrar kontrol eder misin?

Planda kanatlar bu kadar uzun muydu? Yoksa sende benim gibi kanatlar biraz daha uzun olsun rahat uçar kafasında mısın Kanatlar uzun olduğunda rahat uçar, keyifli olur. Ama kanadın sağlamlığı azalır. Sen 40cm çubuk koydum demişsin. Ama kanat gördüğüm kadarıyla 140cm gibi birşey. O 40cm çubuk işlevini yerine getirmek için fazla kısa. 140cm kanat için en az 100/120cm çubuk lazım. Ve çubuğun eni senin için bir anlam ifade etmez. Yani 1cmx1cmx40cm çubuk kullanmak yerine 2cmx2mmx120cm bir çubuğu burulma olmaması için dik koyup iki yanına yine dik olarak fotoblok koyabilirdin. Ve taş gibi bir kanadın olurdu.

Airfoilin alt kısmının hafif bombe yapmış olması ve dihedral olmaması uçuşta senin özelinde sorun çıkaracak birşey değil. Pilotajın onların sana vereceği faydaya ihtiyaç duymayacak kadar iyiBu yüzden kafana takmana gerek yok.

Yeni bir kanat yapmalımıyım diye soruyorsan bence gerek yok. Ama şunu bilmen lazım. Kanadın hala havada katlayabilir. Eğer dediğim gibi 140cm kanat açıklığına sahipse. Bu yüzden daha önceden uçtuğun rüzgarlı yerde uçmamalısın. Atımları yüksek tutup bir sağa bir sola aşırı sert komutlar vermemelisin. İnişler de yumuşak olursa bu kanat gayet iş görebilir.

Maideni merakla bekliyoruz

 

[Adil Ertuğrul Kaya]

Eline sağlık. Gayet güzel gözüküyor. Gözüme çarpan birkaç şey söylemek istiyorum.

En önemli şeylerden bir tanesi havada kanatların katlanmaması. Bunun için tahta çubuk koymuşsun ama planda böyle birşey yok? Eğer kanatlara airfoil şeklini veren, araya koymuş olduğun fotoblokları dik koymuş olsaydın gerekli mukavemet sağlanmış olurdu. Planda dik mi konulmuş diye tekrar kontrol eder misin?

Planda kanatlar bu kadar uzun muydu? Yoksa sende benim gibi kanatlar biraz daha uzun olsun rahat uçar kafasında mısın Kanatlar uzun olduğunda rahat uçar, keyifli olur. Ama kanadın sağlamlığı azalır. Sen 40cm çubuk koydum demişsin. Ama kanat gördüğüm kadarıyla 140cm gibi birşey. O 40cm çubuk işlevini yerine getirmek için fazla kısa. 140cm kanat için en az 100/120cm çubuk lazım. Ve çubuğun eni senin için bir anlam ifade etmez. Yani 1cmx1cmx40cm çubuk kullanmak yerine 2cmx2mmx120cm bir çubuğu burulma olmaması için dik koyup iki yanına yine dik olarak fotoblok koyabilirdin. Ve taş gibi bir kanadın olurdu.

Airfoilin alt kısmının hafif bombe yapmış olması ve dihedral olmaması uçuşta senin özelinde sorun çıkaracak birşey değil. Pilotajın onların sana vereceği faydaya ihtiyaç duymayacak kadar iyiBu yüzden kafana takmana gerek yok.

Yeni bir kanat yapmalımıyım diye soruyorsan bence gerek yok. Ama şunu bilmen lazım. Kanadın hala havada katlayabilir. Eğer dediğim gibi 140cm kanat açıklığına sahipse. Bu yüzden daha önceden uçtuğun rüzgarlı yerde uçmamalısın. Atımları yüksek tutup bir sağa bir sola aşırı sert komutlar vermemelisin. İnişler de yumuşak olursa bu kanat gayet iş görebilir.

Maideni merakla bekliyoruz

Öncelikle değerli yorumunuz için teşekkür ederim.
Kanat planda 144cm uzunluğunda ve kanat arasına fotoblokları benim fotoğrafta koyduğum gibi yatay koyuyordu ama tahta çubuk yoktu planda, onu ben ekledim. Kanadın havada katlanacağını düşünmüyorum çünkü tahtanın dışında arasında baştan sona doğru uzanan 2 kat fotoblok var ve kanadı bir ucundan tutup salladığımda (havada kanadın sallanabileceğinden 2-3 kat daha fazla salladım) taş gibiydi. Zaten çok aşırı aktobasi yapabilen bir model değil.
Beraber deneyimleyeceğiz ne olacağını.

 

[Adil Ertuğrul Kaya]

Başarılı bir maiden yaptık bugün.

Bu VIDEOYU görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Uçağı ilk attığımda yere yapıştı ama 2. atışta elevatörü çekip attım o zaman uçtu.
Aslında uçak yerdeyken elevatör hafif yukarı bakıyordu ama burnu kaldırmak için yeterli gelmemiş demek ki ya da motorun açısında hata yaptım belkide.(cg yi kontrol ettim, olması gerektiği gibi.) Elevatörün trimini fullememe rağmen burun hâla hafif aşağı çekiyordu, bi elden geçirip tekrar uçuracağım.
Uçuş sonrası kanat bi tık açıldı ama önemli bir şey değil, daha sağlam yapıştırdım tekrar.
Teknik bilgiler:
Motor: Sunnysky x2212 1400kv (evde test ettim 9047 prop ile 1130gram thrust)
Kanat açıklığı:144cm
Uçuşa hazır kütlesi:1.1 kg (buruna 80gr demir koydum cg için)
Kütlesi planda batarya ile 800 gramı geçmemesi gerekiyordu ama benimki 1kiloyu geçti. Extradan bant ile kapladım bazı yerleri ve demir koydum( ikisi toplam 100gr) diğer +200 gram hakkında fikrim yok. Ama zaten 1.4 metrelik uçağın 800 gram olması beklenemezdi bence. Hâla gayet iyi süzülüyor.

 

[Ali Haydar GÖK]

Tebrik ederim İniş yaklaşması ve iniş mükemmel. Uçağın uçuşu mis Daha ne olsun

Birkaç hatırlatma yapayım. Rüzgara karşı uçarken gazı baya kesebilirsin. Ama rüzgar arkandan esiyorsa gazlı uç. Senin de yaptığın gibi kalkış ve inişler kesinlikle rüzgara doğru

Gaz çubuğunu unutmuş gibi uçuyorsun. Ara ara aklına geliyor Bu uçak yarım gazda gayet rahat uçuyor. Aynı zamanda hız uçağı değil. Gerektiğinde gaz aç, gerekmediğinde kapat. Tono atarken uçağın yalpalaması veya karşı koyması biraz da hızınla alakalı. Uçak o hızlarda zaten stresli uçuyor. Üzerine tononun stresini ekliyorsun. Yine gazlı fakat yarım gaz belki bir tık üstü gaz verirken tono atmayı deneyebilirsin. Tabi gerekli irtifada.

Pilin hücre başına 3.7v aşağısına düşmemesi için dikkat et. Uçağın gayet güzel uçuyor. Bol bol uçuş yap.. Uçağı sadece önündeki alanda uçurmayı öğren.

Bu arada gyro var mı merak ettim? Yok diye düşünüyorum ama emin olamadım

 

[Adil Ertuğrul Kaya]

Bu arada gyro var mı merak ettim? Yok diye düşünüyorum ama emin olamadım

Konunun ismi gyro ya ayıp olmasın diye taktım, yoksa hiç takar mıyım
Ama sadece kurtarıcı olarak kullanacağım pilotajıma etkisi olmayacak. Bu videoda trim falan yapıyorum diye biraz da maiden heycanından gyro açık uçtum. Dizlerim falan titredi.

 

[Ali Haydar GÖK]

Kapattığında aradaki farkın uçuşa etkisini yorumlamanı merak ediyorum

 

[Adil Ertuğrul Kaya]

Kapattığında aradaki farkın uçuşa etkisini yorumlamanı merak ediyorum

Kapattığımda uçak sanki tasması kopmuş köpek gibi oluyor. Sağa sola daha hızlı yatıyor. Gaza basınca akan araba gibi oluyor. Ama benim titreme olayı 3 katına çıkıyor.

 

[Mustafa Koç]

Ben de bir tavsiyede bulunayım. Uçak videoda sürekli etrafinizda dönüyor ve zaman zaman da tam üzerinizden geçiyor. Uçuş alanını bir dikdörtgen gibi düşünüp bu dikdörtgenin uzun kenarında durursan çok daha rahat bir uçuş yaparsın videoyu izlerken bile başım döndü. Genel olarak bir hat belirleyip uçak o hattın gerisine geçmeyecek şekilde uçuş yapmak daha sağlıklı oryantasyon kaybı olmaması için. Hem de arkada kalan alan güvenli alan olur ve izleyiciler de o bölgede kalır. Onun dışında uçak gayet güzel uçuyor tebrik ederim.

 

[Adil Ertuğrul Kaya]

Yorum yapan herkese teşekkür ediyorum. Yorumlarınız benim için değerli.
Bugün, dünkü maiden heyecanını atmış bir şekilde gyro kapalıyken uçtum.
Bu sefer hiçbir yerim titremedi.
Bugün klasik akrobasi hareketleri yaparak uçağa alıştım ve bu sırada kanada sağlamlık testi yapmış oldum ve sonuç başarılı. Aşağıdaki videodaki ilk loopta kanat kırılmadıysa sağlam olmuş demektir.
Bir video daha paylaşayım. Bu seferki kısa 30sn.

Bu VIDEOYU görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Birkaç tane de resim.

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

 

[Muzaffer POLAT]

Öncelikle ellerine sağlık model çok güzel ve efsane uçuyor. Modelin planını sen mi çizdin yoksa hazır olarak mı aldın. Rica etsem paylaşabilirmisin veya planı bulduğun yeri söylermisin?

Şimdiden teşekkürler. Kırımsız uçuşlar!