Sumer Yamaner
Moderator
- Katılım
- 17 Eyl 2013
- Mesajlar
- 9,087
- Tepkime puanı
- 23,743
- Yaş
- 62
- Konum
- İstanbul
- Web sitesi
- www.sumeryamaner.com
- İlgi Alanı
- Uçak
Uçaklarda farklı konfigürasyonlara göre farklı stall hızları söz konusudur. Ayrıca stall hızı bir uçağın o anki ağırlığına da bağlıdır.
Aslında stall hızı kavramı aerodinamik açıdam hatalı bir kavramdır. Çünkü stall sebebi hızın düşmesi değil kanadın üst kısmından geçen hava akımının kanattan ayrılmasıdır. Bu da aslında hıza değil hücum açısına bağlıdır. Kanat profiline göre 14 - 17 derecelik bir hücum açısında üstteki akım kanat yüzeyinden ayrılır ve stall olur.
Günümüzde çok az uçakta hücum açısı (AoA, angle of attack) göstergesi bulunur. Bunun en güncel örneği Icon'dur. Ticari uçaklarda AoA daima izlenir ama pilota doğrudan gösterilmez. Çünkü 20.yüzyılın başından beri uçuş eğitimi hızlara dayandırılmıştır.
Gelelim stall hızı çeşitlerine.,
İlk aklıma gelenleri yazıyorum. Mutlaka eksiklerim vardır ama bu kadarı da bir fikir verecektir.
Clean, power on: Flaplar kapalı, toplanabiliyorsa iniş takımları toplanmış, gaz açık haldeyken
Clean, power off: Flaplar kapalı, toplanabiliyorsa iniş takımları toplanmış, gaz rölantideyken ya da motor stop etmişken
Landing configuration, power ON/OFF (iniş konfigürasyonundayken, yani iniş flabı konmuş ve iniş takımları açık)
...
Bunlara ek olarak uçağın pozisyonu da stall hızını değiştirir. Örneğin bir yana 60 derece yatış stall hızını iki katına çıkarır. Yani yatış varsa uçak daha erken stall olur.
Bir ilginç not daha... Yüksek irtifada uçan uçaklarda hava inceldiği için stall hızı yükselir (yani uçak daha kolay stall olur), buna karşın hava incelince ses hızı da düştüğü için uçağın uçabileceği azami hava hızı da düşer. Öyle bir irtifa vardır ki azami mümkün olan hız ile stall hızı eşitlenir. Buna coffin corner denilir. özellikle yüksek performanslı iş jetleri için çok önemli bir noktadır bu.
