OCTOCOPTER
Octocopter Motor ve ESCleri
Octocopterin kalitesini ilk işaret eden etken motorlarıdır. Daha pahalı brushless motorlar daha hafif, daha güçlü ve titreşimi azaltmak için daha iyi dengelenmiş olur. Her brushless motor bir ESC tarafından kontrol edilir. Eğer ESC tek bir karta bağlıysa tanı, bakım ve tamir kabusa dönüşür. Ayrıca tek karta birçok ESC bağlamak aşırı ısı üretir ve çoğu pilot bundan sakınır. Diğer bir etken ise mali yönüdür. 8 motor için 8 ESC olduğu için üreticiler ucuz ve yetersiz amperajlı ESCler kullanır. Bu eksiklik ise sadece ani hızlanma ve fazla yük kullanımı gibi yüksek tork uygulamalarında ortaya çıkar. Eğer uzun uçuş süresi için büyük piller kullanıyorsanız küçük octocopter motorları vs ESCleri yüksek sıcaklığa çıkar. Yüksek sıcaklık ise ESClerin geçici olarak kapanmasına yada kalıcı hasara yol açar. Aynı zamanda motorlar ve pervanelerin birbirine uyumsuz olması fazla yükte motorlarda sıcaklığı arttırır. Brushless motorlar uzun ömürlü olarak üretilsede aşırı ısınma rulmanların erken bozulmasına sebep olur. Bu iki bileşenden birinin arızalanması ise kötü bir kazayla sonuçlanabilir.
Stabilite, Manevra ve Rüzgar Direnci
Octocopterlerin performansına fazlaca etki eden birkaç faktör vardır. Ağırlık/Güç dengesi ve attitude sensörü, güç ve stabiliteyi belirler. Aerodinamiği ve pervane boyu ise rüzgarlı hava şartlarında nasıl uçacağını belirler. Bazen bu etki sanılanın aksine gerçekleşir. Düşünülenin aksine, düşük RPMli büyük pervaneler rüzgara maruz kalan alanı arttırdığından aslında stabiliteyi düşürmektedir. Bir diğer çok önemli fonksiyon ise attitude sensörün bir dengesizliği çabucak sezip gerekli hamleyi yapabilmesidir.
Görüntü Stabilitesi ve Video Kayıt Esnasındaki Titreşimlerin Sebep ve Sonucu
Yüksek çözünürlüklü video söz konusuysa görüntü stabilitesi ve titreşimleri ayrı incelenmelidir. Görüntü stabilitesini platform hareketi etkilerken titreşime ise rüzgar ve salınım etki eder.
Oktocopter tilt, roll ve pan hareketleri yapabildiğinden bir sonraki hareketi tahmin ederek bir cismi platformda stabil tutmak çok zordur. Neyse ki gelişmiş kamera yuvaları bu hareketleri kompanse edebiliyor. On-board attitude sensör yada 3-axis gyrodan kumandayla kombine bir şekilde devamlı olarak yollanan sinyaller, kamera yuvasındaki servolara nereye ve ne kadar ayarlama yapması gerektiğini bildirir. Eğer gimbalin pan-axisi tümleşikse oktokopterin baktığı yön gimbalinkine göre farklılık gösterebilir. Bu durumda gimbalin otokompanse özelliği octocopterin attitude sensorüne itibar edemeyeceği için kendi bağımsız gyrosunu kullanmalıdır. Bu özellik video hareketini stabilize etmede hayati rol oynar. Ancak bu aparatın etkinliği servoların tilt ve roll hareketlerine reaksiyon hızıyla sınırlıdır. Octocopterin stabilitesi daha sonra faydalanacak videoların kalitesi için en önemli etkendir. En iyi oto-kompanseli kamera yuvasında bile bir video stabilize programıyla yok edilebilecek kalıntılara rastlanabilir. Bunun yanında daha komplike olan ancak octocopterlerle neredeyse aynı fiyata gelecek kamera yuvaları bulmakta mümkün.
Bir diğer taraftan en hızlı multi-axis kamera yuvaları ve en akıllı stabilizasyon yazılımları bile videolarınızdaki titreşimi sıfırlayamaz. Bu problem birkaç yoldan çözülmelidir. Problem octocopterin motorlarından kaynaklanır. Dengeli bir motor daha az titreşim yaratır. Motorlar sadece özel bir makinayla fabrikada dengelenebilir. Tıpkı bir lastik gibi motor yerleştirilir ve yüksek hızda döndürülerek titreşim ve osilasyonu engelleyecek şekilde ayarlanır. Pervaneler ise buna benzer bir prosedürle ucuz bir pervane dengeleyiciyle ayarlanabilir. En iyi dengelenmiş motor ve pervanelerle bile az oranda titreşim olacaktır. Titreşim için son çare kameraya ulaşmadan engellemektir. Bunun için ise kamera yuvasında titreşim engelleyici çözümlere yönelmek gerekir.
Kamera Yuvaları ve Gimballar
Bu kadar basit bir cihaz nasıl bu kadar kritik bir rol oynar? İyi bir kamera yuvası olmadan müthiş stabil bir octocopter kullanmak yarış arabasında ucuz lastik kullanmak gibidir. En iyi motor ve şanzıman bile kabak lastikle iyi performans veremez. Kötü bir kamera yuvası istenmeyen sallantı ve titreşimleri büyük ölçüde arttıracaktır. Öncelikle gyronuzun kaç axisi oto-kompanse etmesini istediğinize ve kaç axisi kumanda etmek istediğinize karar verin. Tek axis yuvalar için kamerayı taşıyacak sağlam bir yapı önemlidir. Bu yuvalar genellikle quadcopterlerde kullanıldığı için düşük ağırlıklı olmaları önem taşır. Daha büyük ve profesyonel multicopterler için ise 2 ve 3 axisli kamera yuvaları için ise iki ana tasarım vardır. Hafif ve basit pivot tasarımı çok fazla uğraştırmadan iyi bir görüntü sağlar. Stratejik olarak yerleştirilmiş servolar 2 yada 3 axisi kontrol eder. Bunları alırken küçük veya orta büyüklükte bir kamera kullanılacağı için malzeme ve ek yerlerine dikkat edilmelidir. Menteşe kullanan pivot gimballar eşit olmayan hareketler yaparak en başından başarısız olacaklardır. Daha ağır kameralar için ise ray ve pivotları birlikte kullanan gimballar kullanılabilir. Ancak bu cihazlar gayet ağır olup performansa etki edebilir.
Kameranızın ölçüleri gimbal seçiminize direk etki edecektir. Öncelikle kameranın düzgün hizalama ve sabitlemeyle gimbala uyduğundan emin olun. Helikopter, quadcopter ve octokopterlerde kamera yuvasının ağırlık merkezi çok önemlidir. Servo gimbal ve kamerayı hareket ettirirken ağırlık merkezi pivot noktasına yakın olmalıdır. Aksi halde servo hareket etmede zorlanacaktır. Servoları zorlamak ise istenmeyen sarsıntılı görüntülere sebep olacak ve servonun ömrünü azaltacaktır. İyi bir kamera yuvası genellikle değişik kameralar için ayarlanabilir olur.
Titreşim İzolasyon Sistemi
Yüksek frekanslı titreşim engelleme jello önlemek açısından büyük önem taşır. Efektif bir titreşim engelleme sistemi kamera veya kamera yuvasını octocopterin uçuş aygıtlarından izole eder.
Optimal izolasyonu sağlamak için kameranın ağırlığı göz önünde bulundurulmalıdır. İzolasyon için kullanılan Sorbothane materyali sıkışık değilken daha yumuşak bir yapı halindeyken sıkışınca sert bir hal alır. Bu hafif veya ağır kamera kullanılabilmesini sağlar. Kamera ağırlığı için fazla yumuşak madde kullanmak istenmeyen video hareketlerine sebep olabilirken fazla sert olması titreşimi arttırır. Bu yüzden sıkışabilen maddeler değişik ebatta kameralar kullanmak için çok uygundur.
İzolasyonun önemini bilerek octocoptere uygun izolasyonu sağlamak çok önemlidir.
Yük Kapasitesi ve Stabilite
Yük kapasitesi, pil boyutu, uçuş süresi, stabilite ve performans faktörleri birbirleriyle bağlantılıdır. Yani pilli ve pilsiz ağırlık arasındaki fark göz önünde bulundurulmalıdır. Ayrıca cihaz yüklenirken kapasitesi göz önünde bulundurularak en güvenli yol seçilmelidir. Bir quadcopter 1.5 kilo kaldırabiliyorsa bu sadece onun 1.5 kiloyla yerden kalkış yapabileceği anlamına gelir. Peki daha ağır bir pil koyarsak veya pil 2. dakikadan sonra zayıflarsa?
Yapısal Güç
Genellikle dikkate alınmayan başka bir faktör daha, yapısal güç, cihazın DSLR gibi daha ağır yükler taşıyabilmesine olanak sağlar. Çoğu octocopter 1.5-2 kiloya kadar kapasiteye sahiptir ancak esnemeden bu yükü kaldırması mümkün olmaz. Esneme ise video stabilitesini ve uçuş stabilitesini bozarak sallanma ve zıplama etkisi yapar. Özellikle geniş açıklık gerektiren hexacopter veya octocopterlerde taşıma kapasitesinin yanında yapının sağlamlığıda göz önünde bulundurulmalıdır. İyi montajlanmış kaliteli bir yapı merkezi çökme yaptırmadan ağırlığı kaldırabilir. Karbonfiber kollardan birleştirilmiş hexacopterler ve octocopterler genellikle merkeze doğru zayıf olurlar. İnce kollar esnek, kalın kollar ağır olur. Kanat açıklığı genellikle kolların çapını belirler. DSLR kameralar daha küçük ve hafif olmaya başlasa da, iyi performans için alabildiğiniz en iyi octocopteri almanız yararınıza olacaktır.
Pervane Teknolojisi
Pervanelerin boyut, şekil, alan ve malzemesi octocopterin yük kapasitesi ve stabilitesine direk olarak etki eder. Uzun pervaneler daha yüksek hassasiyet gerektirirken ince pervaneler yüksek RPM gerektirir. Yüksek alan daha çok kaldırma kuvveti sağlarken düşük alan titreşimi azaltır. Ağır octocopterlerin bütün yükünü pervane kaldırdığı için sert ve dayanıklı madde kullanımı çok önemlidir. Eğer bir octocopter 8 kilo geliyorsa her pervaneye binen yük 1 kilodur. Bu durumda zayıf plastikler şekil değiştirecek ve zayıf karbonfiber ise kırılacaktır. Küçük motorlarda büyük pervane kullanmak sıkça görülen bir hatadır. Öncelikle küçük motor yuvaları yeterince çapa sahip olmadığı için büyük pervanelerin hassasiyeti için gerekli olan stabil bir platforma sahip olması mümkün olmaz. Ayrıca motoru fazla yükleyerek hızlanma ve ani hareketler için hazır olamamasına neden olur.
İyi dengelenmiş pervaneler minimum titreşimle dönerler. Bu yüzden pervane dengeleyiciyi her pervane için kullanmalısınız. Önce pervaneyi yerleştirip daha sonra küçük bir parça bant kesin. Bu bantı pervane dengelenene kadar yukarı yada aşağı hareket ettirin. Bir diğer çözüm ise pervaneyi ağırlaştırmak yerine fazla malzemeyi ortadan kaldırmaktır ancak bu işlem geri dönülmez bir hataya yol açabilir.
Uçuş Süresi ve Verimliliği
Uçuş süresi nasıl artar? En yaygın yanılgı pilleri ikiye katlayarak uçuş süresini iki katına çıkartma düşüncesidir. Pilin ağırlığı bunun yanlış olma sebebinden biridir. Ağırlığı arttırdıkça verimlilikte orantısız bir düşüş olur. Örneğin %20 ağırlık artışı uçuş süresinde %40 düşüş yaratabilir. Bu yüzden cihaz fazla ağırlığı taşımaya çalışırken uçuş süreniz düşüyor olabilir. Genellikle pili ikiye katladığınızda %20-50 arası ekstra uçuş süresi olarak geri döner. Yükselmek için gerekli olan gücün verimli kullanımı sadece motorun değil, pervane ve ağırlığın optimal kombinasyonu yardımıyla mümkün olur. Çoğu zaman gördüğümüz pervane altında büyük karbon kollar genellikle pervanenin hava akışını bloke eder. Kollara çarpan hava aksi yönde pervaneye çarparak güç kaybına sebep olur. Bu durumda %20-25 oranında güç kaybı yaşanabilir.
Bu VIDEOYU görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol
