[Duyuru]: SHT-İHA ve Kayıt Sistemi Bilgilendirme Toplantısı - 6.Mayıs.2016
Evet arkadaşlar, bir-iki gün geciktik, beklettim sizi, ama ancak fırsatım oldu.
Öncelikle, daha önce de belirttiğim gibi, Mehmet abiyle ortak fikrimiz, SHGM'de bizimle ilgili çalışmalar yapan ekibin gerçekten iyi niyetli olduğu yönünde. Çıkan yönetmelikte bizce yanlış olan yerler var tabi ki. Zaten onlar da, bu işi en iyi biz biliriz, bu yönetmelik bu haliyle kalacak demiyorlar. Bizleri de dinlemek, bizlerden fikir almak istiyorlar. Yönetmelikte bizi rahatsız eden kısımların ortaya çıkmasının iki nedeni var bence. Birincisi, onların hobiye yabancı olup, dışardan bakarak gördükleri duruma göre hareket etmeleri, ikincisi ise bizim yeterince aktif şekilde bu işin içinde yer almamış olmamız. İlerleyen kısımlarda daha detaylı anlatacağım. Şimdi kısım kısım gidelim.
- Yönetmeliğin Ortaya Çıkış Süreci
Arkadaşlar öncelikle bizim de hemfikir olduğumuz konularla ilgili açıklamalarla başladı toplantı. Sosyal medyada yer alan, "SHGM kim oluyor da bu işlere karışıyor?" "Kime sordu da yaptı?" "Ne gerek vardı ki?" gibi sorulara açıklık getirdiler kendilerince. Özet olarak, her önüne gelenin yeterli bilgi, beceri, yol-yordam ve modelcilik terbiyesi edinmeden kumandalı bir cihaz havalandırabildiği günümüzde, bu işi düzenleyen bir yönetmelik olması gerekliydi. Bu yönetmeliği de hazırlayacak bir kurum varsa, o da SHGM'dir denildi. Yasal dayanaklar anlatıldı. "Kime sordun?" sorusuna ise verilen cevap, biz yetkili kurum olarak aslında kimseye sormak zorunda değildik, ancak yine de sorduk denildi. Bu yönetmelik taslak olarak hazırlanmaya başlandığında, iç işleri, genelkurmay, emniyet ile görüşmeler yapılmış, hepsi komple yasaklanması yönünde (!) görüş bildirmiş. Akabinde böyle bir yönetmeliğin hazırlanacağı duyurulup, görüş bildirmek isteyenlerin kendilerine ulaşması istenmiş. Bu noktada, yaklaşık bir yıl önce bu duyuruyu görmüş ve forumda da paylaşmıştık, ancak gerek yeterince üzerinde durmadığımızdan, gerekse, bizi zaten dinlemezler düşüncesiyle konuya dahil olmadık hiç birimiz. Burada bizim de, hepimizin hatası var. Her neyse, konuya dahil olmak isteyenlerle beraber çalıştaylar düzenlenmiş ve sonuç olarak bugünkü yönetmelik ortaya çıkmış. Bu hazırlık aşamasında THK'nın da görüş bildirmiş olduğu, ancak görüşün "Siz boşverin, hiç bulaşmayın bu işlere..." seviyesinde kaldığını öğrendik. Eğer doğruysa THK'yı da tebrik ediyoruz katkılarından dolayı...
- İHA Kayıt Sistemi, İmza Kampanyası Konusu, Sosyal Medya ve "Ergen" Admin konusu
Arkadaşlar yönetmelikle beraber İHA olarak adlandırılabilecek her cihazın kayıt altına alınması durumu söz konusu bildiğiniz gibi. Bu durum özellikle emniyet birimlerinin isteği doğrultusunda zorunlu olmuş. Adamların söylediği şu, biz bu işi eski usül, herkes evrağını göndersin, biz yavaş yavaş bakarız şeklinde de yapabilirdik, ancak daha hızlı ve çağdaş olması gerektiğini düşündüğümüz için bu sistemi kurduk şeklindeydi. Tabi sistem çok eksik, ancak zaman içerisinde iyileştirmeler yapılacakmış. Burada önemli bir ayrıntı şu: İşin bizimle ilgili kısmı, normalde uçaklara veya İHA'lara uçuşa elverişlilik değerlendirmesini yapan birime yıkılmış durumda. Toplantıda olan üç kişi normal işlerine ek olarak bizimle de uğraşıyorlar. Adamlar samimi olarak, bu işlerle uğraşmaktan ailelerine bile zaman ayıramadıklarını ifade ettiler. Sistemdeki eksiklikler ve zaman zaman keyfi olarak anlaşılan uygulamaların temel sebepleri arasında en başta bu iş yükü ve konuya yeterince hakim olmama, yani bilgi eksikliği var. Diğer yandan "modelciler" arasında da "uyanıklar" ve "cahiller" de var. Dolayısıyla karşı tarafta da bir çekingenlik durumu var. Gelen başvurular arasında kendi adını doğru yazamayanlar, modelinin resmi yerine internet sitesindeki üzerinde reklam sloganı olan resmi yükleyenler de varmış...
Yönetmeliğe karşı başlatışlan imza kampanyasını imzalayanların kayıtlarının silinmesi iddiasına da cevap verdiler. Toplam 4 kişinin kaydı silinmiş arkadaşlar, tüm imza atanların değil. Bu kişilerin kaydının silinmesine gerekçe olarak da sosyal medyadaki ağır hakaret içeren mesajları gösterildi. İmza kampanyasını başlatan arkadaş da oradaydı, "ben size hakaret etmedim" şeklinde beyanı üzerine, kendisiyle özel olarak görüşüp, bir yanlışlık varsa düzeltmeyi istediler.
Facebook admininin de konusu geçti, biraz güldük kendisine
Keşke orada o da olsaydı. Birkaç gündür bakamadım sayfaya, acaba yeni inciler var mı??
- Yönetmelikteki sorunlu kısımlar, Ticari ve DJI konusu, Sultanahmet konusu
Arkadaşlar toplantıda da net olarak gördük ki, sorun aslında modelcilerin sorunu değil. Ticari uçucular ve DJI tayfası sorunu... Yönetmelikte yapılmak istenen, ancak becerilemeyen de bu arkadaşları bir şekilde kural altına alabilmek, biz modelcilerle uğraşmak değil. Toplantıda özellikle bir tayfa vardı ki, ne dinlediğini anlayabiliyor, ne söylediği şeyler bir mantık çerçevesine oturtulabiliyor, ne de basit havacılık kurallarını içine sindirebiliyorlardı. Adamların (büyük kısmının) bırakın modelcilikle yakından uzaktan bağlantılı olmasını, uçurdukları cihazla ilgili bile en ufak bilgileri yok. Klasikler geçildi, uçaklar ve helikopterler çok daha tehlikeliymiş, toplama ve DIY multiler çok daha tehlikeliymiş, DJI profesyonelmiş, hayatta hata olmazmış, düşmezmiş, kalkmazmış... Bir Sultanahmet'i canları istediği gibi çekemeyecekler miymiş, dağı bayırı mı çekselermiş... Her seferinde izin mi alınırmış, yağmur yağarmış, güneş açarmış, Sultanahmet'i çekemezlerse turizm batarmış, ülke batarmış... Yahu şimdi bile sinirlendim yeniden, bu kısımlarla, verdiğimiz cevaplarla ilgili lafı uzatmayayım
Temel olarak aşağıda belirteceğim konuları adamlarla birebir olarak konuşma, derdimizi anlatabilme şansı bulduk. Sağ olsunlar, dinlediler, anladılar, not aldılar.
- Ticari ve hobi faaliyetleri birbirinden
net olarak ayrılmalı
- İHA'lar arasındaki sınıf farkı sadece ağırlığa bağlı olarak değerlendirilmemeli
- Model uçaklar, model helikopterler ve tamamen hobi amaçlı multiler ile, otonom sistemli, çekim amaçlı multi ve uçaklar ayrılmalı
- IHA1 sınıfındaki telemetri, GPS sistemi, çakar lamba vs gerekliliği hobi sınıfı cihazlarda aranmamalı (Talimat Sayfa:6 , Madde:7- 2)
gibi konularda anlaştık, birbirimizi anladık.
- Bunların yanı sıra, gümrüklerde en ufak oyuncağın bile takılması, gümrükçülerin işgüzarlık yaparak uçan herşeyi tutmaları konularında onlar da bizim kadar şikayetçiydiler. Bu konuda bir çalışma yapacaklar.
- Hava alanı ve heliportlara 9km mesafe konusu ve İstanbul'da uçulabilecek yer kalmadığı konusu da konuşuldu. O konuda da bir düzeltme gelebilir.
- Valiliklerin ve emniyetin bu yönetmelikten sonra işi biraz abarttıkları, Kocaeli örneğinde olduğu gibi yada daha önce de profesyonel çalışan, izin alarak çalışan ticari çekimcilere yönetmelikten sonra sorun çıkardıkları da konuşuldu.
Unuttuğum noktalar varsa eğer, Mehmet abi de eklemeler yapacaktır. Sonuç olarak bizim fikrimize göre, bu ilk sancılı dönem geçtikten sonra, olay sıcaklığını kaybedip, medya ilgisini kaybettikten sonra bu arada da yönetmelikte yapılmasını umduğumuz değişiklikler/düzeltmeler yapılırsa, biz modelciler açısından bir sorun kalmayacaktır. Kötümser ve ön yargılı gittiğim toplantıdan bu kadar iyimser ayrılmış olmam bile bir göstergedir benim açımdan diye düşünüyorum.
Özetle, işin ticari boyutuyla uğraşanlar, bu işin getirdiği sorumlulukları da üstlenmek ve ona göre hareket etmek zorundalar. Sultanahmet fetişistleri ve "DJI sevdalıları" ise öyle her canı istediği yerde, her canı istediği zaman riskli uçuşlar yapamayacaklar. Bizler her zamanki gibi hem kendi güvenliğimizi, hem de çevre güvenliğini göz önünde bulundurduğumuz sürece bize birşey diyen yok. Kendimizi ve modellerimizi kaydetmemiz, yönetmelikteki şartlara uymamız kaydıyla bizim açımızdan sorun çıkaracak bir durum söz konusu değil. Hatalar elbette var, ve olacaktır, bunların da düzeltilmesi için bize düşen neyse yapmaktan başka bir seçeneğimiz yok.